MEHMET KAYA/ ANKARA
Türkiye’de son yıllarda hızlanan yenilenebilir enerji yatırımlarında kapasite yükseliyor. Lisanssız enerji yatırımlarının kolaylaştırıldığı geçen dönemin ardından, depolamalı enerji yatırımlarıyla önemli bir kapasite oluşturuldu. 2025’te ise YEKA ihaleleriyle yeni lisanslar verilmeye başlandı. Rüzgar ve güneş enerjisi yatırımları için iki büyük kapasite tahsisi gerçekleşti. Sektör yetkilileri, 2025’te takvimlenen YEKA ihalelerinin bilgi verme süreçlerinin hızlandırılmasını bekliyor.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, 2024’te ilan ettiği iki ayrı YEKA kapsamındaki yarışma ile toplamda 2000 MW kurulu güç için kapasite tahsis etti. Toplamda 1200 MW kurulu güç için rüzgar enerjisi santrali yarışması 2025 Ocak’ta, 800 MW güneş enerjisi santrali için kapasite tahsisi ise 2025 Şubat ayında sonuçlandırıldı. Bakanlık 2025 için ise 2 bin MW yine YEKA kapsamında kapasite tahsisi yarışması hedefini sürdürüyor. Yine RES yarışmasının daha yüksek kurulu güçte olması ve yarışmanın da 2025 sonuna doğru gerçekleştirilmesi planlanıyor.
Diğer yandan, özel sektörün YEKA ihaleleri öncesindeki süreçlerde sahalara yönelik açıklamaların öne çekilmesi talebi oluştu. EKONOMİ’ye değerlendirmede bulunan Türkiye Rüzgar Enerjisi Birliği (TÜREB) Başkanı İbrahim Erden, ihalelerin yarışma aşamasının takvimine prensip olarak itiraz etmemekle birlikte, sahalar hakkında bilginin en kısa sürede verilmesinin yarışmaya katılacaklar açısından önem taşıdığını vurguladı. Erden bu görüşlerini Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na da ilettiklerini belirterek, “Yatırımcılar, özellikle yabancı yatırımcılar sahaları, ülkeyi, finansmanı 6 ay belki daha uzun çalışıyor. Ana talebimiz, sahalar önceden belli olursa bu türden çalışmaları önceden yapabiliriz. Elbette 10 yıl boyunca her yıl yapılacaklara yönelik bir güven de verilmeli” dedi.
Devam eden yatırımlar
İbrahim Erden, depolamalı enerji ön lisansları sonrası yatırım aşamasına yaklaşıldığını, hatta bazı firmaların teknik çalışmalarını tamamlayarak finans kuruluşlarıyla görüşmeye başladığını belirterek, sektör olarak uluslararası çok taraflı finans kuruluşları dahil bankalarla temasın sıklaştığını belirtti. Erden, “Bu projelerle ilgili gökten para yağıyor durumu yok” diyen Erden, faizlerin yüksek olmasının iki kanaldan etki ettiğini, bunlardan birinin firmaların faiz gelirlerinin şu anda cazip görünmesi, diğerinin de yatırım için aranan kaynağın maliyetinin yükselmesi olduğunu vurguladı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı 2035 yılına kadar 120 bin MW rüzgar ve güneş enerjisine dayalı kurulu güce ulaşma hedefini açıklamıştı. 2024 sonu itibariyle güneş enerjisine dayalı kurulu güç 20 bin 16 MW, rüzgar enerjisine dayalı kurulu güç 12 bin 864 MW seviyesinde bulunuyor.