Nurettin BAKİ
TÜRKLİM’in Vizyon 2050 Raporu, Ege limanlarının potansiyelini ortaya koydu. Rapora yönelik değerlendirmelerde bulunan Türkiye Liman İşletmecileri Derneği (TÜRKLİM) Başkanı Aydın Erdemir, Ege Bölgesi’nin son 25 yılda limancılık açısından son derece önemli yatırımlara ev sahipliği yaparak, en hızlı büyüyen bölgelerden birisi haline geldiğini söyledi. Erdemir, uzun zamandır gündemde olan Çandarlı Limanı’yla birlikte Ege Bölgesi’nin limancılıkta çok önemli bir merkez olacağını öngördüğünü ifade ederek, TÜRKLİM’in Vizyon 2050 Raporuna yönelik, “Ege Bölgesi’nde 2022 yılında toplam yükte elleçlenen yaklaşık 100 milyon tonun, 2050 yılında 238,4 milyon tona, yine 2022 yılında elleçlenen 1,7 milyon TEU’nun 7,5 milyon TEU’ya çıkacağını öngörebiliriz” dedi.
Ege Bölgesi’nde özellikle konteynerde Aliağa Körfezi’nde yeni yapılan liman yatırımlarıyla beraber önemli bir büyüme sağlandığını söyleyen Erdemir, “Toplam yük açısından bölgeye baktığımızda TÜPRAŞ ve PETKİM’e ilave olarak faaliyete geçen STAR Rafinerisi ile son yıllarda yoğun bir şekilde faaliyette olan LNG depolama tesisleri ve limanlarının da etkisiyle sıvı dökme yüklerde çok büyük artışlar yaşandı. Aliağa, Bergama, Kınık, Manisa ve İzmir ölçeğinde bölgeye baktığımızda, son yıllarda faaliyete geçen veya projelendirilen OSB’ler, Serbest Bölgeler, Endüstri Bölgeleri gibi sanayi yatırım alanlarının üreteceği yüklerle beraber mega ölçekte hizmete gireceği öngörülen Çandarlı Limanı’yla birlikte Ege Bölgesi’nin limancılıkta çok önemli bir merkez olacağı da bekleniyor” açıklamasını yaptı.
“Mevzuat güncellenmeli”
Limancılık mevzuatının sadeleştirilmesi gerektiğini söyleyen Erdemir, Ege Bölgesi limanlarının yanı sıra ülke genelindeki limanların çözüm bekleyen konularına da dikkat çekti. Erdemir, şöyle devam etti: “Limancılık mevzuatı sadeleştirilmeli ve güncellenmeli, limanlar stratejik yatırım olarak belirlenmeli, liman yatırımlarına özel nitelikte teşvik ve destekler ile vergi indirimleri sağlanmalı. Liman hizmeti ‘hizmet ihracatı’ kapsamına alınmalı, dolgu alanları inşası ve üzerlerinde inşa edilecek liman yatırımları kolaylaştırılmalı. Ayrıca limanlarda yeşil dönüşüm ve yenilenebilir enerji yatırımlarına teşvik ve destek sağlanmalı.”
Aliağa Liman Bölgesi geri sahaları gelecekte limanların büyümelerine ve gelişmesine uygun şekilde bugünden projelendirilip, kamulaştırılması gerektiğini dile getiren Erdemir, “Aliağa limanları başta olmak üzere limanları karayolu bağlantıları günümüz ihtiyaçlarını karşılayacak seviyeye ve ölçeğe getirilmeli. Bölgelerde ihtisas gümrükleri kurulmalı, liman geri sahalarında intermodal taşımacılığı geliştirecek lojistik merkezleri, yük aktarma merkezleri kurulmalı, Aliağa limanlarına demiryolu bağlantıları yapılmalı, TCDD Alsancak Limanı’nın yatırımlarla geliştirilmeli ve gerekli olan taramaların yapılarak liman modernize edilmeli. Çandarlı Liman Projesi geliştirilmeli ve faal hale getirilmesiyle ilgili olarak liman geri sahalarında sanayi ve endüstri alanları projelendirilmeli, böylelikle liman sanayi kümelenmesi modeliyle bölge ve liman geleceğe dönük olarak geliştirilmeli” ifadelerini kullandı.
“Yeni yatırım yeri bulmak imkansız hale geldi"
Yeni liman yatırımlarına olan ilginin giderek azaldığını söyleyen Erdemir, “Yeni bir liman yapmak için uygun yer bulunması neredeyse imkansız hale geldi. Liman yatırımlarının pahalı olması bir yandan ihtiyaç duyulan finansa erişimi zorlaştırırken diğer yandan uzun geri dönüş süreleri ve yatırım sürecindeki özellikle izin onay sürecindeki belirsizlikler yeni liman yatırımlarındaki yatırımcı iştahını azalttı. Bu nedenle mevcut limanların etkin ve verimli kullanılması, kapasite artışlarının önünün açılması gelecekte yaşanacak darboğazın aşılmasında katkı sağlayacak” değerlendirmesinde bulundu.
