EKONOMİ/İZMİR
Ege İhracatçı Birlikleri (EİB), ağustos ayında 1 milyar 531 milyon dolar ihracata imza attı. EİB 2024 yılı ağustos ayındaki 1 milyar 541 milyon dolarlık ihracat performansının yüzde 1 gerisinde kaldı. Ağustos ayında Türkiye’nin ihracatı da EİB’le benzer bir seyirle yüzde 1’lik azalışla 22 milyar dolardan 21 milyar 794 milyon dolara indi.
Sanayi sektörlerinin ihracatı yüzde 2’lik artışla 804 milyon dolardan 821 milyon dolara çıkarken, tarım sektörleri 602 milyon dolar dövizi Türkiye’ye kazandırdı. Madencilik sektörü 108 milyon dolar ihracata imza attı.
Ege İhracatçı Birlikleri bünyesindeki 12 ihracatçı birliği arasında zirvede yer alan Ege Demir ve Demirdışı Metaller İhracatçıları Birliği (EDDMİB) ağustos ayında ihracatını yüzde 20’lik artışla 199 milyon dolardan 239 milyon dolara çıkardı. EDDMİB’in son 1 yıllık ihracatı ise yüzde 7’lik artışla 2 milyar 547 milyon dolara ulaştı. 2022 yılında kırdığı 2 milyar 565 milyon dolarlık ihracat rekoruna çok yaklaşan EDDMİB ihracattaki artış çizgisini Eylül ayında sürdürerek yıllık bazda yeni bir rekora imza atma çabası içinde olacak.
İhracat artış rekortmeni hububat bakliyat yağlı tohumlar sektörü
2025 yılında başarılı bir ihracat grafiği ortaya koyan Ege Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (EHBYTİB), ağustos ayında ihracatını yüzde 21’lik artışla 83 milyon dolardan 101 milyon dolara çıkardı ve EİB bünyesinde ihracat artış rekortmeni oldu. Son 1 yıllık dönemde ihracatını 1 milyar 70 milyon dolara çıkaran EHBYTİB 2023 yılında kırdığı 1 milyar 65 milyon dolarlık ihracat rekorunu 5 milyon dolar geliştirdi.
Su ürünleri, kanatlı, yumurta, süt ürünleri ve bal sektörlerini bünyesinde barındıran Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği (ESÜHMİB) 2024 yılı ağustos ayında 144 milyon dolar olan ihracatını yüzde 10 artırarak 159 milyon dolar dövizi hanesine yazdırdı.
Ege Maden İhracatçıları Birliği 108 milyon dolar ihracatı kayda alırken, ocak – ağustos döneminde ihracatını yüzde 4’lük artışla 864 milyon dolardan 899 milyon dolara, son 1 yıllık dönemde de yüzde 11’lik artışla 1 milyar 211 milyon dolardan 1 milyar 343 milyon dolara ilerletti.
Emek yoğun sektörler Türkiye’de uygulanan dezenflasyon programından dolayı ihracatta rekabette zorlanıyor. Bu da Ege Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği’nin (EHKİB) ihracat performansına yansıyor. Geçtiğimiz yıllarda EİB bünyesinde ilk üç sıranın gediklisi olan EHKİB, ağustos ayında 100,6 milyon dolarlık ihracatla beşinci sırada kendisine yer buldu.
2025 yılında ihracatta iklim krizinin etkilerini hisseden Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği (EYMSİB) 94,8 milyon dolarlık ihracata imza attı. EYMSİB, 8 aylık dönemde 750 milyon dolarlık lezzeti dünya sofralarıyla buluşturdu.
Temmuz ayında EİB bünyesinde ihracat artış rekortmeni olan Ege Tütün İhracatçıları Birliği (ETİB) ağustos ayında 90,6 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi. ETİB’in ihracatı 2024 yılı ağustos ayına göre yüzde 5 azalış gösterdi.
İklim krizinden dolayı kuru kayısıda rekolte kaybıyla sezona giren Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği çekirdeksiz kuru üzüm ve kuru incir ihracatındaki performansıyla kuru kayısıdaki açığı kapattı ve ihracatını yüzde 3’lük artışla 66 milyon dolardan 67,8 milyon dolara taşımayı başardı.
Mobilya, kâğıt, ahşap ve odundışı orman ürünleri alt sektörlerini çatısı altında buluşturan Ege Mobilya Kâğıt ve Orman Ürünleri Sektörü, 2025 yılı ağustos ayını 65,6 milyon dolarlık ihracatla geride bıraktı.
Ege Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (ETHİB) ağustos ayında 32 milyon 981 bin dolarlık ihracat performansı ortaya koyarken, 8 aylık dönemde ihracatını yüzde 20’lik artışla 270 milyon dolardan 325 milyon dolara yükseltti. ETHİB, 8 aylık dönemde EİB’de ihracatını en çok artıran birlik oldu.
2025 yılında zeytinyağı fiyatlarının dünya genelindeki gerilemesinin etkilerini yoğun bir şekilde hisseden Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği ağustos ayında 21 milyon dolarlık ihracat yaparken, 2024 yılı ağustos ayındaki 45 milyon dolarlık ihracat performansının çok uzağında kaldı.
Ege Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği ağustos ayında 16,6 milyon dolarlık ihracat yaparken, 2024 yılı ağustos ayındaki 17,6 milyon dolarlık ihracatının 1 milyon dolar uzağına düştü.
Ege Bölgesi’nin ihracatı 2 milyar 665 milyon dolar
Türkiye İhracatçılar Meclisi verilerine göre Ege Bölgesi ağustos ayında 2 milyar 665 milyon dolar dövizi Türkiye’ye kazandırdı. Ege Bölgesi, 2024 yılı ağustos ayındaki 2 milyar 624 milyon dolarlık ihracatının yüzde 1,5 üzerine çıktı. Ege Bölgesi, 2025 yılının 8 aylık döneminde ihracatını yüzde 3,4’lük artışla 20 milyar 136 milyon dolardan 20 milyar 832 milyon dolara yükseltti.
Ağustos ayında İzmir 1 milyar 450 milyon dolarlık ihracatla Ege Bölgesi ihracatının yüzde 54,5’ini tek başına gerçekleştirdi. İzmir’de yerleşik iki serbest bölge İzmir’in ihracatına 295 milyon dolarlık katkı sağladı.
Manisa, 431 milyon dolarlık ihracatla İzmir’i takibini sürdürürken, Manisa 2025 yılının 8 aylık diliminde 3 milyar 362 milyon dolarlık ihracat yaptı.
Denizli, ağustos ayında ihracatını yüzde 5,4’lük artışla 388,7 milyon dolardan 409,4 milyon dolara ilerletti ve nefesini Manisa’nın ensesinde hissettirdi. Denizli’nin ihracatı 2025 yılının 8 aylık döneminde de yüzde 8’lik gelişimle 2 milyar 870 milyon dolardan 3 milyar 102 milyon dolara yükseldi.
Su ürünleri sektöründe Türkiye lideri olan Muğla’nın ağustos ayındaki ihracatı yüzde 11’lik gelişimle 94 milyon dolardan 103,2 milyon dolara çıktı.
Balıkesir ağustos ayında ihracatını yüzde 19 büyüterek 78 milyon dolardan 93 milyon dolara taşırken, Aydın’ın ihracatı yüzde 9’luk gelişimle 77 milyon dolardan 84 milyon dolara ilerledi.
Ağustos ayında Afyonkarahisar 34 milyon 353 bin dolar dövizi hanesine yazdırırken, Kütahya yüzde 26’lık ihracat artış hızıyla ihracatını 27 milyon dolardan 34 milyon dolara yükseltirken, Ege Bölgesi illeri arasında ihracat artış rekortmeni oldu. Uşak ihracatta yatay bir seyirle 25 milyon dolarlık ihracat performansı ortaya koydu.
Almanya, ABD ve İtalya en çok ihracat yapılan ülkeler
Ege İhracatçı Birlikleri’nden ağustos ayında 186 ülkeye ihracat yapılırken, ilk sırada 157 milyon dolarla Almanya yerini korudu. Almanya’ya ihracat yüzde 9 artarken ikinci sıradaki ABD’ye ihracat yüzde 20’lik düşüşle 113 milyon dolar oldu. Üçüncü sıradaki İtalya’ya ihracat yüzde 20’lik artışla 80,5 milyon dolardan 97 milyon dolara ilerledi. İhracatta en büyük artış ise Fas’a gerçekleşti. EİB üyelerinin 2024 yılı ağustos ayında Fas’a ihracatı 15,2 milyon dolar iken, 2025 yılında yüzde 242’lik artışla 52,1 milyon dolara fırladı.
Jak Eskinazi: İhracat hedeflerimizden uzaklaşıyoruz
Ağustos ayında, gerek Türkiye geneli ve EİB’in ağustos ayı ihracat performanslarının paritenin itici gücüne rağmen 2024 yılı ağustos ayının gerisinde kaldığına dikkat çeken EİB Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi, Türkiye’nin 2025 yılı sonu için belirlediği 280 milyar dolar ihracat hedefine ulaşabilmesi için geride kalan 4 aylık dönemde her ay 25,5 milyar dolar ihracat yapması gerektiğini, mevcut tabloya göre bu ihracat seviyesinin yakalanmasının olası gözükmediğini dile getirdi.
Türkiye’de uygulanan dezenflasyon politikalarının üreten ve ihracat yapan sanayicileri ve tarım sektörlerini desteklemekten uzak kaldığını savunan Eskinazi, “Enflasyonun tek hanelere indirilmesini toplumdaki her kesim gibi biz de destekliyoruz. Ancak, sanayiciler ve ihracatçıların kan kaybettiği bir model üzerine kurgulanmış enflasyonu düşürme politikasının Türkiye’nin lehine sonuçlar doğurmayacağının da bilinmesini istiyoruz. Geçtiğimiz günlerde açıklanan büyüme rakamları incelendiğinde yüzde 4,8’lik büyümeye, Türk ekonomisinin hane halkı tüketimi, deprem bölgesindeki inşaat yatırımları ve inşaat sektörüne üretim yapan sanayi sektörlerinin katkı koyduğunu gösteriyor. Bu sağlıklı bir büyüme değil. Türkiye üretim ve ihracatla büyümeli. Çin ve Hindistan kendine özgü yöntemlerle ihracatçılarını destekliyor ve Türk ihracatçısına göre daha rekabetçi olmalarına zemin hazırlıyor. Biz ise döviz kurlarını enflasyon rakamlarının çok altında baskılayarak Türk ihracatçısının rekabetçiliğini ortadan kaldırıyoruz. Türkiye’nin de 150 bin ihracatçısının rekabetçiliğini sürdürebileceği destek mekanizmalarını hayata geçirmesi gerekiyor. Aksi takdirde son dönemde ciddi boyutlara ulaşan ihracatçı firma sayılarındaki düşüş daha da büyük boyutlara ulaşacak, konkordatolar artacak, istihdam düşecek. Unutmayalım toplumsal refahı artırmak için işimiz üretim, gücümüz ihracat.” şeklinde konuştu.
