ESRA ÖZARFAT/BURSA
Uluslararası pazarlarda uzun yıllar boyunca “güvenilir üretici” kimliğiyle öne çıkan Türkiye hazır giyim sektörü, son yıllarda küresel rekabette ciddi kan kaybetti. Türkiye, 2004-2013 arasında dünya hazır giyim ihracatında 3’üncü sıradayken, 2023 itibarıyla 7’nci sıraya geriledi.
Uludağ Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (UHKİB) Başkanı Nüvit Gündemir, son bir buçuk yılın sektör için çok zorlu geçtiğini hatırlatarak, “Yüksek enflasyon, artan işçilik ve enerji maliyetleri ile düşük kur politikası birleşti; Asya’daki rakiplerimize karşı rekabet gücümüz kırıldı.” dedi.
COVID-19 sonrası dönemde özellikle Bangladeş ve Vietnam’ın agresif büyüme hamlelerine dikkat çeken Gündemir, bu süreçte Türkiye’nin dünya hazır giyim ihracatındaki sıralamasının da gerilediğini, 2004-2013 döneminde 3’üncü sırada yer alan Türkiye’nin 2023 itibarıyla 7’nci sıraya düştüğünü vurguladı. Türkiye'de finansmana erişim sıkıntısı, ham madde ithalatına getirilen vergiler ve süregelen yüksek enflasyonun sektörün direncini zayıflattığına işaret eden Gündemir, “İhracatçılar ayakta kalma mücadelesi veriyor.” vurgusu yaptı.
“Nakit akışı tıkanıyor, çözüm şart”
Hazır giyimde sadece üretmenin yeterli olmadığını, firmaların artık nakit akışını yönetmekte bile zorlandığını dile getiren Nüvit Gündemir, finansman maliyetlerinin hızla arttığını kaydederek, hem özel sektöre hem kamuya kritik görevler düştüğünü vurguladı. “Firmalar alacaklarını disiplinli yönetmeli, stok kontrolü çok önemli” diyen Gündemir, sürdürülebilirliğin anahtarı olarak güçlü mali disiplini gösterdi. Devlet desteklerinin artırılması gerektiğini belirten Nüvit Gündemir, “İhracat kredi ve desteklerinden daha fazla yararlanmalıyız. Ortak üretim, satın alma ve pazarlama modelleri sektörün bu süreçten daha az hasarla çıkmasına katkı sağlayabilir. Kredi Garanti Fonu kapsamındaki oranların artırılması, SGK prim yükünün hafifletilmesi ve kur dönüşüm desteğinin sektöre özel güçlendirilmesi gibi adımlar faydalı olacaktır. Bu adımlar atılmazsa, dünya pazarındaki gerileme kalıcı hale gelebilir.” diye konuştu.
Haziran ayı ihracatı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 14,14'lük artışla 76 milyon 580 bin dolar olan UHKİB’in, Ocak-Haziran dönemi ihracatı toplamı ise 440 milyon 161 bin dolar seviyelerinde gerçekleşti. Geçen yıl aynı dönemde UHKİB ihracatı 460 milyon dolar olmuştu. Yılın ilk yarısında en fazla hazır giyim ihracatı yapılan ülkeler sırasıyla Hollanda, İspanya, Fransa, Almanya ve Birleşik Krallık oldu. İhracat pazarlarında 6 aylık dönemde dolar bazında yüzde 4 kayıp yaşandı.