EVRİM KÜÇÜK
Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) amiral gemisi ham petrolü olan Murban, küresel enerji ticaretinde yükselen bir aktör olarak öne çıkıyor. OPEC+ ülkelerinin üretim artışına gitmesi ve BAE’nin arzı artırma kararı, Murban’ın fiyatlarını aşağı çekse de, bu gelişme Asya pazarında talebi canlandırarak Murban’ın rekabet gücünü ciddi şekilde artırdı.
Son haftalarda Murban, S&P Global Platts’in Market on Close (MoC) platformunda rekor seviyede işlem gördü. Bu ay sadece bu platformda 10 milyon varil Murban ham petrolü el değiştirdi. Özellikle Çin, Hindistan ve Güney Kore gibi büyük ithalatçılar, cazip fiyat avantajıyla Abu Dabi’nin hafif ve tatlı petrolüne yöneldi. Murban’ın spot primleri son altı ayın en düşük seviyelerine gerilese de, bu düşüş onun küresel pazar erişimini genişletiyor.
WTI’ye karşı güçlenen alternatif ABD kaya petrolü WTI ile aynı klasmanda değerlendirilen Murban, daha uygun fiyatıyla Asya rafinerileri için giderek daha çekici hale geliyor. Piyasa uzmanları, Murban’ın Platts MoC sürecinde teslim edilebilen ham petroller arasında en uygun fiyatlı seçenek olduğunu belirtiyor. Bu da Murban’ın, geleneksel olarak Dubai kıstasına endeksli bölgesel fiyatlamayı aşağı yönlü etkileyerek rafinerilere maliyet avantajı sağladığını gösteriyor.
Geniş kullanım alanlarıyla tercih ediliyor
Murban petrolü, düşük kükürt oranı ve hafif yapısı sayesinde yüksek kaliteli ürünlerin üretiminde tercih ediliyor. Asya’daki rafineriler, Murban’ı başta benzin, dizel ve jet yakıtı üretiminde kullanıyor. Ayrıca petrokimya endüstrisi için değerli bir ham madde olan Murban, nafta ve LPG gibi ürünlerin üretiminde de önemli rol oynuyor. Bu özellikleri, onu yalnızca enerji değil, aynı zamanda sanayi ve ulaştırma sektörleri açısından da stratejik bir kaynak haline getiriyor.
BAE’nin enerji vizyonunda merkezde
OPEC+ kararı doğrultusunda, BAE üretimini Haziran ayında 3,09 milyon varil/gün seviyesine yükseltti. ADNOC ise Murban ihracatının 1,7 milyon varilin üzerine çıkmasını hedefl iyor. Murban, ADNOC’un toplam üretiminin yaklaşık üçte ikisini oluşturuyor ve Abu Dabi’nin dış ticaretinde enerji gelirleri açısından başat rol oynuyor. Analistler, Murban’ın düşük maliyetli yapısı ve rafineri dostu profiliyle Asya pazarındaki konumunu uzun vadede güçlendireceği görüşünde. Hem rekabetçi fiyatı hem de çok yönlü kullanım alanları sayesinde Murban, sadece bir ihracat kalemi değil; aynı zamanda BAE’nin küresel enerji stratejisinin en güçlü unsurlarından biri olma yolunda ilerliyor.
Tarife baskının azalması petrole %3 kazandırdı
Petrol piyasaları Rusya’ya karşı yaptırım risklerinin artmasıyla güçlenirken, piyasa ABD ile İran arasında bir nükleer anlaş umudunu yitiriyor. Ayrıca ABD Uluslararası Ticaret Mahkemesi’nin Başkan Trump’ın “Kurtuluş Günü” tarifelerinin yetkisini aştığına ve vergileri engellediğine dair haberlerle de yükseliyor.
Amerikan ham petrolü (WTI)l vadeli işlemleri dün varil başına yaklaşık 63 dolara yaklaştı. Haftalık yükseliş yüzde 3’ü buldu. Brent petrolünün fiyatı da geçen haftaya göre yüzde 2.5 artarak 66 doların üzerine çıktı. Tarife risklerinin azalması enerji fiyatlarına yükseliş olarak yansıdı.
Bu arada, petrol piyasaları OPEC+’nın yarın yapılacak toplantıda Temmuz üretim seviyelerine ilişkin alacağı karara odaklandı. Grubun 411 bin varil/günlük arz artışına gideceği tahmin ediliyor. Grubun pazar payını korumaya odaklanması nedeniyle analistler, üçüncü çeyreğin sonuna kadar arzda artış öngörüyor.
