FİLİSTİN asıllı, Boğaziçi Üniversitesi mezunu Türk iş insanı, Interlink Yönetim Kurulu Başkanı Bessam Yıldırım, Dubai’ye davet etti:
- Dubai Airport Free Zone (DAFZ-Dubai Havalimanı Serbest Bölgesi) ile bir anlaşma imzalayacağız. İmza törenine tanıklık etmeni rica ediyorum.
Bessam Yıldırım’dan gelen davet üzerine 22 yıl önceye, 2002 yılı Nisan ayına uzandım. İpekyol’un ortağı Yalçın Ayaydın ile dönemin Alman Hastanesi patronu Azmi Ofluoğlu davet etmiş, meslektaşım Yavuz Semerci’nin de aralarında bulunduğu küçük bir gazeteci grubuyla Abu Dhabi’ye gitmiştik.
Nisan 2002’de bize İpekyol’un Abu Dhabi temsilcisi Cassells Group’un patronu Said Nasser Al Romaithi ve Genel Müdürü Bessam Yıldırım ev sahipliği yapmıştı. Yani,Yıldırım’ı o seyahatte tanımıştım.
Yıldırım, zamanla hem Dubai’de, hem de Türkiye’de kendi işlerini kurdu. Aralık 2009’da Akbank Yönetim Kurulu Başkanı Suzan Sabancı’nın davetiyle Dubai’ye gittiğimde Bessam Yıldırım, Finex adlı kendi şirketinin Yönetim Kurulu Başkanı’ydı.Yıldırım, Türkiye’de de İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) önceki başkanlarından rahmetli İbrahim Çağlar’la çok yakın çalıştı.
Yıldırım, ayrıca yine o günlerde Interlink adlı şirketi kurmuş, Jebel Ali Free Zone’un (JAFZ) Türkiye’deki tanıtımı ve pazarlamasını da üstlenmişti. O dönemlerde 100’ü aşkın Türk şirketinin JAFZ’da faaliyete geçmesini sağlayan kapıları açmıştı.
Yıldırım’ın daveti üzerine LC Waikiki’nin toplantısı için 24 saatliğine gittiğim Belgrad’dan dönüp, gece 1.5 günlüğüne Dubai’ye gittim. Dubai Havalimanı’nın yanı başındaki DAFZ’ın merkezine geçtim. DAFZ ile Interlink arasındaki imza törenine Türkiye’nin Dubai Başkonsolosu Onur Şaylan, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkan Yardımcısı, Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) Başkanı Ender Yorgancılar, Dubai merkezli Turkish Business Council Başkanı Kanat Kutluk, Dubai World Trade Center Başkan Yardımcısı Gülsüm Arslan, D.A.D.E. Mühendislik CEO’su Dr. Hasan A. Yeşiloğlu, Rotana Dubai ve Kuzey Emirlikler Bölge Genel Müdürü Timur Ilgaz, Beylerbeyi Profiterol Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Gökırmak katıldı.
DAFZ Başkan Yardımcısı Arif AbdulHamid Al Khoori ve DAFZ Genel DirektörüAmna Rashed Lootah, imza öncesi bölge ile ilgili sunum yaptı:
- DAFZ, 1996’da kuruldu. Uluslararası dev şirketlerden, dünyanın farklı ülkelerinden kuruluşlara kadar 3 bin yatırımcı burada faaliyet gösteriyor.
- DAFZ’ın Dubai’nin dış ekonomisindeki ağırlığı yüzde 13.5’i buluyor.
- DAFZ’da ortaya çıkan dış ticaret hacmi, petrol hariç 32 milyar dolar dolayında.
- DAFZ’da Türk şirketlerinin sayısı çok düşük. Bunun artmasını hedefliyor ve istiyoruz.
Sunumda Boeing’ten Airbus ve Rolls-Royce’a kadar önde gelen uluslararası şirketlerin logolarını görünce sordum:
- Bu şirketler DAFZ’da yer alarak hangi faaliyetlerini sürdürüyor? Uluslararası devleri DAFZ’a çeken cazibe nedir?
Arif AbdulHamid Al Khoori yanıtladı:
- Söz konusu şirketler DAFZ’ı bölgeye dönük lojistik merkez olarak kullanıyorlar.
Şu noktanın altını özellikle çizdi:
- DAFZ’a gelen şirketlere özgür iş ortamı yaratıyor, sağlıyoruz…
DAFZ Genel Direktörü Amna Rashed Lootah ile imzayı atmasının ardından Bessam Yıldırım’la konuştuk:
- DAFZ’ın Türkiye’de pazarlaması için “Gate” adlı şirket kurduk. DAFZ’ı Türkiye’de biz temsil edeceğiz.
DAFZ’daki doluluk durumunu merak ettim, anlattı:
- DAFZ’da aslında doluluk yüzde 80’e ulaşmış durumda. Burada 53 Türk şirketi faaliyet gösteriyor. Biz bu sayının artması için çalışacağız.
Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile Türkiye’nin imzaladığı Kapsamlı Ekonomik Ortaklık Anlaşması’nı (CEPA) anımsattı:
- Bizim attığımız imza, CEPA’yı destekleyen bir adım olacak. Ayrıca, Dubai Entegre Bölgeler Otoritesi’nin (DIEZ) üyesi olan DAFZ’ın Türk şirketleri için Dubai’nin dinamik pazarına kolayca erişmesini sağlayacak.
Ardından ekledi:
- DAFZ’da yer almak önemli vergi kolaylıklarından yararlanma fırsatı yaratıyor.
Türkiye’nin Dubai Başkonsolosu Onur Şaylan, Dubai’nin serbest bölgeler konusunda çok öne çıktığına işaret etti:
- Buradan bölgedeki ülkelere gümrük vergisi yükü olmadan ihracat yapma şansı da bulunuyor. Serbest bölgelerin bazıları yerel yasalara da tabi değil. Vergi yükleri de yok.
Interlink’in DAFZ’la imza töreni vesilesiyle yaptığımız sohbetlerden, aldığımızbilgilerden başta Dubai olmak üzere BAE’nin “serbest bölge cenneti”ne dönüştüğünü anladım.
Sadece DAFZ’a uluslararası devler dahil dünyanın değişik ülkelerinden 3 bin şirketin yerleşmiş olması, yaratılan “cazibe”yi ortaya koyuyor…
Dubai Silikon Vahası’nda 800 Türk şirketi var
DAFZ’la imza töreni sonrası Interlink Yönetim Kurulu Başkanı Bessam Yıldırım, D.A.D.E. Mühendislik CEO’su Dr. Hasan A. Yeşiloğlu ve Beylerbeyi Profiterol Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Gökırmak ile birlikte Dubai Silicon Oasis’i (Dubai Silikon Vahası) gezdik.
Dubai Silikon Vahası temsilcileri şu özet bilgileri paylaştı:
- Dubai Silicon Oasis, 7 kilometrekare alana kurulu bulunuyor.
- Burada 30 bin teknoloji, inovasyona dönük çalışan şirket, girişimci faaliyet gösteriyor.
- Buradaki Türk şirketlerinin sayısı 800’ü buluyor.
- 90-100 bin kişilik özel bir şehir noktasına ulaşan Dubai Silicon Oasis’te hastanede AVM’ye her türlü birim yer alıyor.
BAE, Türkiye’nin ihracat adresleri arasında 10’uncu
DAFZ ve Interlink imza töreninde Türkiye’nin Dubai Başkonsolosu Onur Şaylan’a Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Türkiye arasındaki ekonomik ilişkileri sordum, yanıta dış ticaretten girdi:
- Bu yılın ilk 10 aylık dönemindeki verilere göre BAE, ihracat yaptığımız pazarlar arasında 10’uncu sırada yer alıyor. İthalatımızda da 13’üncü sırada bulunuyor. Dış ticaret hacminde de yine 10’uncu sırada.
2023 yılı dış ticaret verilerini örnek gösterdi:
- 2023 yılında BAE’ye 17.2 milyar dolarlık ihracat gerçekleşti. BAE’den ithalatımız da 18.5 milyar dolar oldu.
BAE’de 90 bin Türk yaşıyor
MERKEZİ Dubai’de bulunan Turkish Business Council Başkanı Başkanı Kanat Kutluk, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkan Yardımcısı, Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) Başkanı Ender Yorgancılar’a kartvizitini verirken şu bilgileri aktardı:
- BAE’nin 10 milyon nüfusu var. 3.5 milyonu Dubai’de yaşıyor.
- BAE’nin gayrisafi yurt içi hasılası, 2023 sonu itibariyle 509 milyar dolar düzeyinde bulunuyor.
- BAE’de kişi başına gelir 2023’te 50.6 bin dolar iken bu yıl 52.4 bin dolara ulaşmış olması bekleniyor.
- BAE’nin dış ticaret hacmi 674 milyar dolar düzeyinde bulunuyor.
- BAE’deki Türk nüfusu 90 bini buluyor. Bu nüfusun yarısı Dubai’de ikamet ediyor.
BAE-Türkiye arasındaki dış ticarette altının payının da büyük olduğunu belirtip ekledi:
- BAE ile aramızdaki dış ticarete 5 yıl içinde 50 milyar dolarlık bir hacim daha eklenebilir. Biz faaliyetlerimizle BAE ile ülkemiz arasındaki ekonomik ilişkilerin daha gelişmesi, dış ticaretin büyümesi için çaba harcıyoruz.
