Ekonominin gündemi uzman konuklarla Ekonomi Masası'nda...
Vatandaşın ikinci çeyrekte parasal sıkılaşmaya rağmen hızlanan tüketimi ile deprem konutları ve kentsel dönüşümle artan inşaat yatırımları Türkiye ekonomisinin yüzde 4,8 büyümesini sağladı. Beklentilerin üzerinde gelen büyümede sanayi ile yatırımlardaki büyüme dikkat çekerken tarımdaki daralma enflasyon üzerinde risk oluşturuyor.
Piyasadaki sıkışıklığın mali yönden zora soktuğu firmaların konkordato başvuruları adli tatili de dinlemedi. Ağustosta 216 adet dosya için geçici mühlet kararı verilirken, yılın 8 ayında 1833 adet dosya için konkordato süreci başlatıldı. Böylece 1723 olan 2024 yılı toplamı sekizinci ayda aşılmış oldu. Reel sektör ise bir an önce konkordato müessesinde ‘alacaklıları koruyan’ değişikliği bekliyor.
Tekstil ve hazır giyim sektöründe kriz derinleşiyor. Desteklerin yetersiz olması ve var olan desteklerin de yalnızca KOBİ’leri kapsamasının etkisi ile 2025’in ilk yarısında, iki sektörde 3 binden fazla şirket kapandı, 56 bine yakın çalışan işini kaybetti. Yalnızca haziran ayında 868 şirket kepenk indirdi, 9 bin 936 kişi işsiz kaldı.
TÜİK'in temmuz verilerine göre yüksek teknolojili ürün ihracatı, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 71.7 artarak 588 milyon dolardan, 1 milyar 10 milyon dolara yükseldi. Böylece 2024 yılı aralık ayındaki 1 milyar 23 milyon dolarlık değerinden sonra ilk kez yüksek teknolojili ihracat 1 milyar dolar barajını aşmış oldu.
Yaklaşık 411 milyon nüfuslu Ortadoğu, sınırlı üretim kapasitesi nedeniyle tahıl ithalatına bağımlı. Rusya-Ukrayna savaşıyla Karadeniz’e aşırı bağımlılık riski doğurunca bölge ülkeleri farklı tedarikçiler arıyor. Ayrıca birçok ülke spot alımlar, kısa vadeli kontratlar ve stratejik stoklarla yeni bir güvenlik kalkanı inşa ediyor.
Hükümetin 2026-2028 dönemini kapsayan üç yıllık hedeflerini ortaya koyacağı Orta Vadeli Program (OVP), eylül ayında güncellenecek. Hem kamu hem de özel sektör için yol haritası niteliğinde olan OVP’de makro göstergeler, bütçe büyüklükleri ile reform başlıkları yeniden gözden geçirilecek.
Belediyeler Kanunu, Yeni Hal Yasası, İnfaz düzenlemesi ve 11. Yargı Paketi ile trafik cezalarının artırılmasın öngören Karayolları Kanunu ekim ayının ilk yasal düzenlemeleri olacak. Rekabet Kanunu da yeniden gündeme alınacak. Kamu İhale Kanunu, Personel Kanunu da yeni yasama yılının yasal düzenlemeleri arasında yer alacak.
Siber güvenlik şirketi KnowBe4, geçtiğimiz yıl dahili yapay zekâ ekibi için bir yazılım mühendisi işe almak üzere ilan açtı. Standart süreçler izlendi: Özgeçmişler toplandı, mülakatlar yapıldı, geçmiş araştırmaları ve referans kontrolleri gerçekleştirildi. Tüm kontroller temiz görününce aday işe alındı ve kendisine Mac iş istasyonu gönderildi. Ancak cihaz teslim edilir edilmez kötü amaçlı yazılım yüklemeye başladı.
İş dünyasında kulağımıza en sık fısıldanan öğütlerden biri şudur: “İyi bir çevre edin, bağlantılarını güçlendir, kariyer basamaklarını hızla çıkarsın.” Networking kavramı neredeyse başarının ön koşulu gibi sunulur. Tanınmış kişilerle aynı ortamda bulunmak, “doğru kişiler”i tanımak ve onlarla ilişkiler geliştirmek çoğu zaman geleceğin garantisi olarak görülür.
Pandemi öncesi ve sonrası turizmde "parlayan yıldız" haline gelen Türkiye, pahalı algısı nedeniyle, 2025 sezonunda hedefleri yakalayamadı. Avrupalı acentelerin bu nedenle Türkiye satışlarında ‘temkinli’ davrandığı belirtildi. Yaz sezonunda hedeflerini tutturamayan turizmcinin umudu ‘altın sonbahar’da…
TÜİK'in büyüme verileri hakkında açıklama yapan İTO Başkanı Avdagiç, "İhracatçı KOBİ’lere ve istihdam deposu sanayi sektörlerine yönelik selektif kredi stratejisi ile ekonomide 20 çeyrektir süren büyüme trendini daha da güçlendirmeliyiz." dedi. TİM Başkanı Gültepe, "Daha yüksek oranda artan ithalat bu katkıyı fazlasıyla gölgeledi. Net ihracatın üst üste üç çeyrektir negatif katkı vermesi, büyümenin giderek iç talep ve ithalata dayalı bir yapıya büründüğünü gösteriyor. Oysa sağlıklı ve kalıcı bir büyümenin ancak üretim ve ihracatla gerçekleşebileceğini unutmamamız gerekiyor." diye konuştu. DEİK Başkanı Nail Olpak da, "Son dönemlerde negatif büyüyen sanayi sektörünün ikinci çeyrekte yüzde 6,1 oranıyla pozitife dönmesi iş dünyamız açısından oldukça değerli." ifadelerini kullandı.
Hatay Havalimanı'ndaki birinci etap çalışmalarının tamamlandığını açıklayan Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, "2 bin 720 metre uzunluğunda ve 45 metre genişliğindeki yardımcı pisti hizmete aldık. Bugün ilk sefer, Sabiha Gökçen Havalimanı'ndan Hatay Havalimanı'na gerçekleştirildi." dedi.
Bursa'da, Çınarcık Barajı’ndan Dobruca İçme Suyu Arıtma Tesisi’ne günlük 110 bin metreküp su aktaracak bypass hattı, düzenlenen törenle devreye alındı. Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey, “1 Eylül’de vanayı açacağız demiştik, bugün Bursalıları Çınarcık Barajı’nın suyuyla buluşturmanın gururunu yaşıyoruz.” dedi.
Marketlerin pazar günleri kapanmasını öneren TPF Başkanı Ömer Düzgün, "Yerel zincirler olarak bu konuda öncü olmaya hazırız. Bu, aynı zamanda gençlerin sektöre bakışını değiştirecek, daha insani bir çalışma kültürü oluşturacaktır. Sektörümüz açısından da en önemlisi, bu uygulama sürdürülebilir istihdamın anahtarıdır." dedi.
TKYB ile Asya Altyapı Yatırım Bankası, Türkiye'nin iklim ve dijital dönüşüm hedeflerini desteklemek için toplam 200 milyon dolar değerinde finansman anlaşması imzaladı. TKYB ayrıca, Çin Kalkınma Bankası ile de 200 milyon dolarlık finansman anlaşması yaptı.
TÜİK'in 2024 verilerine göre bağımsız yıllık GSYH, yüzde 3,3 arttı. Bu dönemde GSYH'de en yüksek payı yüzde 16,8 ile imalat sanayi aldı, imalatı yüzde 13 ile toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı ve yüzde 8,2 ile ulaştırma ve depolama sektörü izledi. Kişi başına GSYH, cari fiyatlarla 503 bin 76 lira olarak hesaplandı.
TÜİK'in 2023 verilerine göre, ekonomide toplam arzın yüzde 81,1'i sanayi üretiminden oluştu. Bu dönemde, ithalatın payı yüzde 14,3 ve net vergilerin payı yüzde 4,6 oldu.
Büyüme verilerini değerlendiren ASO Başkanı Seyit Ardıç, "Geleneksel sektörler zayıflarken, yüksek teknolojili üretim yapan sektörler büyümeye öncülük ediyor. Bu durum, sanayi sektöründe bir dönüşümün olduğunu ortaya koyuyor." dedi. ATO Başkanı Baran ise, "Yılın ikinci çeyreğinde beklentilerin üzerinde gerçekleşen yüzde 4.8’lik büyüme, ekonomimizin dayanıklılığının ve potansiyelinin göstergesi." ifadelerini kullandı.
Türkiye’nin salçalık domates ihtiyacının yüzde 40’ını tek başına karşılayan Karacabey Ovası’nda hasat dönemi başladı. Çiftçiler tarlada mesai yaparken, fabrikalarda günde 40 bin ton domates işleniyor. Karacabey Belediye Başkanı Fatih Karabatı, “Bu sezon fiyat politikası da çiftçimize kazandıracak seviyede.” dedi.