Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) mayıs ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verilerini açıkladı.
12 aylık ortalamalar dikkate alındığında tüketici fiyatları yüzde 45,8, yurt içi üretici fiyatları yüzde 30,17 arttı.
Aylık bazda TÜFE yüzde 1,53, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 2,48 artış gösterdi.
TÜFE, mayısta geçen yılın aralık ayına göre yüzde 15,09, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 35,41 oldu.
Yİ-ÜFE de Aralık 2024'e göre yüzde 12,92, geçen yılın mayıs ayına kıyasla yüzde 23,13 olarak belirlendi. Yİ-ÜFE, 12 aylık ortalamalara göre ise yüzde 30,17 yükseldi.
4 sektör
Sanayinin 4 sektörünün yıllık değişimleri incelendiğinde, madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 28,11, imalatta yüzde 22,99, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 19,83 ve su temininde yüzde 57,57 artış gerçekleşti.
Ana sanayi gruplarının yıllık değişimlerine bakıldığında, ara mallarında yüzde 20,5, dayanıklı tüketim mallarında yüzde 29,22, dayanıksız tüketim mallarında yüzde 27,48, enerjide yüzde 17,05 ve sermaye mallarında yüzde 26,48 yükseliş kaydedildi.
Sanayinin 4 sektörünün aylık değişimlerinde ise madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 1,18, imalatta yüzde 1,72, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 12,36 ve su temininde yüzde 5,86 artış görüldü.
Ana sanayi gruplarının aylık değişimlerine bakıldığında, ara malında yüzde 1,92, dayanıklı tüketim mallarında yüzde 0,05, dayanıksız tüketim mallarında yüzde 1,7, enerjide yüzde 7,98 ve sermaye mallarında yüzde 2,38 artış kaydedildi.
Kira artış oranı yüzde 45,8
Mayıs ayı enflasyon verilerinin açıklanmasıyla birlikte kira artış oranı da belli oldu. Haziranda ev ve iş yerlerinin kirası yüzde 45,8 artış gösterebilecek.
En yüksek artış giyim ve ayakkabıda
Ana harcama grupları itibarıyla mayısta geçen aya göre haberleşme ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda 0,71 azalış gerçekleşti. Söz konusu dönemde en yüksek artışın yaşandığı ana grubun ise yüzde 6,97 ile giyim ve ayakkabı olduğu hesaplandı.
En yüksek ağırlığa sahip üç ana harcama grubunun aylık değişimleri, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 0,71 azalış, ulaştırmada yüzde 2,66 ve konutta yüzde 2,99 artış olarak kayıtlara geçti.
İlgili ana grupların aylık değişime etkileri, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 0,18 azalış, ulaştırmada yüzde 0,40 ve konutta yüzde 0,48 yükseliş yönünde oldu.
Yıllık değişimler
Mayısta geçen yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grup yüzde 14,12 ile giyim ve ayakkabı olarak kayıtlara geçti. Geçen yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 71,67 ile eğitim olarak tespit edildi.
En yüksek ağırlığa sahip üç ana harcama grubunun yıllık değişimlerine bakıldığında, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 32,87, ulaştırmada yüzde 24,59 ve konutta yüzde 67,43 artış görüldü.
İlgili ana grupların yıllık değişime etkileri ise gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 8,25, ulaştırmada yüzde 4,07 ve konutta yüzde 9,34 yükseliş yönünde oldu.
Endekste kapsanan 143 temel başlıktan 28'inin endeksinde düşüş gerçekleşti, 4 temel başlıkta değişim olmadı, 111'inde ise artış meydana geldi.
Sektörlere ve alt gruplara göre aylık ve yıllık değişimler şöyle:
Kapsam | Aylık | Yıllık |
TÜFE | 1,53 | 35,41 |
Gıda ve alkolsüz içecekler | -0,71 | 32,87 |
Alkollü içecekler ve tütün | 0,06 | 27,87 |
Giyim ve ayakkabı | 6,97 | 14,12 |
Konut | 2,99 | 67,43 |
Ev eşyası | 1,21 | 29,69 |
Sağlık | 0,47 | 40,12 |
Ulaştırma | 2,66 | 24,59 |
Haberleşme | -0,71 | 19,25 |
Eğlence ve kültür | 1,94 | 26,04 |
Eğitim | 1,19 | 71,67 |
Lokanta ve oteller | 1,83 | 36,91 |
Çeşitli mal ve hizmetler | 1,59 | 35,98 |
Özel kapsamlı TÜFE göstergeleri
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE'deki değişim, mayısta geçen aya göre yüzde 2,25, geçen yılın aralık ayına kıyasla yüzde 15,24, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 34,81 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 45 artış olarak gerçekleşti.
Özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında, mayısta aylık bazda en az yükseliş yüzde 1,49 ile "yönetilen-yönlendirilen fiyatlar hariç TÜFE" göstergesinde oldu. Aylık bazda en fazla yükseliş ise yüzde 2,43 ile "enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç TÜFE" göstergesinde kayıtlara geçti.
Yıllık bazda en yüksek artış yüzde 36,04 ile "mevsimlik ürünler hariç TÜFE" göstergesinde kaydedildi. Yıllık en az yükseliş ise yüzde 32,9 ile "yönetilen-yönlendirilen fiyatlar hariç TÜFE" göstergesinde oldu.
Özel kapsamlı TÜFE göstergeleri şöyle:
Kapsam | Aylık | Yıllık |
Mevsimlik ürünler hariç TÜFE | 1,53 | 36,04 |
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE | 2,25 | 34,81 |
Enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç TÜFE | 2,43 | 35,37 |
İşlenmemiş gıda, alkollü içecekler ve tütün ürünleri hariç TÜFE | 2,24 |
35,99 |
Alkollü içecekler ve tütün hariç TÜFE | 1,58 | 35,69 |
Yönetilen-yönlendirilen fiyatlar hariç TÜFE | 1,49 | 32,90 |