Şebnem TURHAN
Para politikasındaki normalleşme adımları tahvil piyasasına da yansıdı. Türkiye’nin 2 yıllık gösterge tahvil faizi ile 10 yıllık gösterge tahvil faizi arasındaki fark negatif yönde 17 puana dayanarak tarihi rekor seviyesine yükseldi.
Sıkı para politikasıyla piyasada daha sağlıklı şekilde fiyatlanmaya başlayan gösterge tahvil faizlerinde dikkat çekici bir durum yaşanıyor. 10 yıllık gösterge tahvil faizi yüzde 30’un altında iken 2 yıllık gösterge tahvil faizi de yüzde 44’e yakın. Uzun ve kısa vadeli tahvil faizleri arasında 17 puana dayanan negatif fark ise ekonomistlere göre para politikasının iyi çalıştığının göstergesi.
Genel seçimlerin ardından değişen para ve maliye politikalarıyla birlikte Türkiye’nin tahvil faizlerinde de normalleşme yaşandı. Gösterge tahvil faizleri piyasada fiyatlanırken yabancı yatırımcıların da ilgisini çekmeye başladı. Sıkı para politikası ve bu politikanın yarattığı memnuniyet özellikle uzun vadeli tahvillere talebi arttırdı. Bu Türkiye’nin 2 yıllık gösterge tahvil faizi ile 10 yıllık gösterge tahvil faizi arasındaki farkın negatif yönde 17 puana dayanması sonucunu doğurdu. Ekonomistler farkın sıkı parasal duruşun çalıştığının göstergesi olarak yorumlarken tahvillere yatırımcı iştahının çok güçlü olduğunu vurguladı.
Yeni para politikasıyla yükselişe geçti
Merkez Bankası’nın hazirandan bu yana yürüttüğü geleneksel para politikasıyla politika faizi yüzde 8,5’ten yüzde 45’e yükseltildi. Aynı dönemde tahvil faizleri de daha sağlıklı fiyatlanmaya başladı. Haziran öncesi 10 yıllık gösterge tahvil faizi yüzde 9,09, 2 yıllık gösterge tahvil faizi yüzde 10,11 seviyesindeydi. Tüketici enflasyonu ise yüzde 39,6 seviyesinde bulunuyordu. Seçimlerden sonra politika faizindeki artış ve Merkez Bankası’nın enflasyonla mücadeledeki kararlılığını vurgulamasıyla tahvil faizleri de yönünü yukarı döndü 2 yıllık gösterge tahvil faizi önce yüzde 30 seviyesini ardından yüzde 40’ı aştı. Dün 2 yıllık gösterge tahvil faizi yüzde 43,87 seviyesinden işlem gördü. 10 yıllık gösterge tahvil faizi de yüzde 20’yi aşmasıyla birlikte Kasım 2023’te yüzde 30 seviyesine yaklaşsa da dün itibariyle yüzde 26,91 seviyesinde fiyatlandı.
Ekimdeki şok faiz artışıyla negatif fark açıldı
10 yıllık gösterge tahvil faizi ile 2 yıllık gösterge tahvil faizi arasındaki fark ise negatif bölgeye ağustos sonunda geçti ekim Para Politikası Kurulu toplantısının ardından ise farkın açılması hızlandı. Ekim ortasında negatif yönde 1 puan civarı olan 10 yıllık tahvil faiziyle 2 yıllık gösterge tahvil faizi farkı 5 puanlık şok faiz artışının yaşandığı ekim PPK’sı sonrasında 5 puanın üzerine çıktı. Kasım 2023’te uzun ve kısa vadeli gösterge tahvil faizi arasındaki negatif fark önce 10 puanı aştı politika faizindeki artışın sürdüğü her PPK toplantısı sonrasında da açılmaya devam etti. Yeni yılda ocak PPK’sındaki son faiz artışıyla 15 puanı aşan 10 ve 2 yıllık gösterge tahvil faizi arasındaki negatif fark dün itibariyle de 17 sınırına dayandı.
Bilgi veren banka ekonomistleri Merkez Bankası sıkı duruşundaki kararlılığıyla 10 ve 2 yıllık gösterge tahvil faizleri arasındaki ters gidişin uzun süre sürmesini beklediklerini vurgularken 2-10 yıllık getiri farkının 17 puanı aşabileceğine işaret etti.
İki hafta yeni arz yok, iştah artabilir
Ekonomist, Hazine’nin şubat ayı borçlanma programının tamamladığını ve 11 Mart’a kadar yeni bir ihale olmayacağını hatırlatarak piyasada arz baskısının da olmamasının da etkili olacağını vurguladı. Türk tahvillerine yönelik yatırımcı iştahının çok güçlü olduğunu dile getiren ekonomist özellikle 10 yıllık tahvilin iyi performans göstermeye devam ettiğine dikkat çekti. Hazine martta 7 tahvil ihalesiyle 126.4 milyar lira iç borçlanma planlıyor. Ekonomist, piyasalar Merkez Bankası’nın şahin tavrını sindirdikçe önümüzdeki iki haftada yeni tahvil arzının olmamasıyla birlikte talebin daha hızlı artacağına vurgu yaptı.
Kısa vadede enflasyon beklentileri yüksek
TOBB ETÜ Öğretim Üyesi Doç. Dr. Atılım Murat, 10 yıllık ve 2 yıllık gösterge tahvil faizi arasındaki negatif farkın açılmasının para politikasının sıkı çalıştığının göstergesi olduğunu vurgulayarak şöyle konuştu: “Enflasyon beklentilerini yansıtan faiz uzun vadeli faizdir. O nedenle 10 yıllık tahvil faizinin 2 yıllık tahvil faizinin altına düşmesi piyasanın mevcut parasal sıkılaştırmadan memnun olduğunu ortaya koyuyor. Piyasa, parasal sıkılaşmadan memnun olduğu için uzun vadeli tahvil faizini aşağı çekiyor. Yani 10 yıllık tahvillere talep geldiği için fi yatlar artıyor, faizler düşüyor. Tahvil fi yatlarıyla faizler arasında mekanik ters ilişki vardır, talep geldiğinde fi yat yükselir faiz düşer. İki yıllık faizinin yüksek olmasının nedeni ise kısa vadeli enflasyon beklentilerinin hala yüksek olması. Daha mayıs ayında Merkez Bankası’nın da beklediği üzere enflasyonda yüzde 70 ile zirveyi göreceğiz. Enflasyonun kısa vadede kontrol altında alınamadığını iki yıllık faiz fiyatlamasından görüyoruz. İki yıllık gösterge tahvil faizi yüksek seyrediyor. Yüksek enflasyon beklentisiyle iki yıllık tahvillere satış geliyor. Uzun vadede mevcut parasal sıkılaştırmanın etkisinin görüleceği için de yatırımcı orta, uzun vadeli tahvilleri alıyor.”