CANAN SAKARYA/ANKARA
Meclis Plan Bütçe Komisyonunda görüşmelerine 22 Ekim’de başlanan 9 Aralık’ta Genel Kurul’a gelen 2025 yılı bütçesi 12 günlük mesainin ardından Meclis’te kabul edildi. 2025 bütçesinde giderler 14 trilyon 731 milyar lira, gelirler ise 12 trilyon 800 milyar lira olarak öngörüldü. Bütçe açığının gayri safi yurtiçi hasılaya oranının yüzde 3.1 olarak gerçekleşmesi bekleniyor. Faiz giderleri 1 trilyon 950 milyar lira olarak öngörüldü.
Bütçeden 2025 yılında reel kesim destekleri için 561 milyar lira ödenek ayrıldı. Bu kapsamda Sosyal Güvenlik Kurulu işveren prim ödemeleri için 222.8 milyar lira, tarımsal krediler sübvansiyon desteği olarak 160 milyar lira ayrıldı. Halk Bankası esnaf kredileri sübvansiyon desteği 60 milyar lira, mesleki eğitim kapsamında ödenen devlet katkısı için 29.6 milyar lira, ihracat başta olmak üzere diğer reel sektör destekleri için 56.9 milyar lira destek ayrıldı. Sosyal yardım bütçesinin 650.9 milyar lira olduğu 2025 yılı bütçesinden, en büyük pay 1 trilyon 452 milyar lira Milli Eğitim Bakanlığı’na ayrıldı.
Yatırımlara 1.5 trilyon lira
2025 yılı bütçesinden sermaye giderleri için 1 trilyon 102 milyar lira ayrıldı. Ayrıca 242.2 milyar lirası afet konutlarının yapımı ve altyapı giderlerinde kullanılmak üzere sermaye transferleri için 337.9 milyar lira, yatırımları hızlandırma ödeneği için 189.9 milyar lira olmak üzere 1 trilyon 569 milyar lira yatırım ödeneği öngörüldü. 2025 yılı bütçesinde deprem bölgesinin iyileştirilmesi ve afetlere karşı dirençliliğin artırılması için 584 milyar lira tutarında ödenek ayrıldı.
Bütçeden tarıma 705.6 milyar lira ayrıldı. Tarımsal destek programları için 135 milyar lira, tarım sektörü yatırım ödenekleri için 166.3 milyar lira, tarımsal kredi sübvansiyonu, müdahale alımları, tarımsal KİT ve ihracat destekleri için 204.6 milyar lira ödenek öngörüldü.
Vergi gelirleri 11.1 trilyon lira
Bütçeye en büyük gelirin 3 trilyon 599 milyar lira ile Katma Değer Vergisi’nden sağlanması bekleniyor. Özel Tüketim Vergisi’nden 2 trilyon 121 milyar lira elde edilecek. Bütçe gelirlerinde 2 trilyon 130 milyar lira gelir vergisi, 1 trilyon 637 milyar lira kurumlar vergisi, 1 trilyon 652 milyar lira diğer vergi gelirleri, 1 trilyon 662 milyar lira vergi dışı gelirlerden oluşacak.
Bütçede personel giderleri 3 trilyon 911 milyar lira, mal ve hizmet alım giderleri 1 trilyon 24 milyar lira, cari transferler 5 trilyon 813 milyar lira, sermaye giderleri 1 trilyon 102 milyar lira, sermaye transferleri 338 milyar lira, borç verme giderleri 306 milyar lira, yedek ödenek 287 milyar lira olarak öngörüldü.