Mehmet KAYA/ANKARA
“Kahramanmaraş ve Hatay Depremleri Yeniden İmar ve Gelişme Raporu”na göre, hali hazırda tüm sektörlerde kamu kurum ve kuruluşlarının program ve projelerine yönelik olarak tahsis edilen tutar 1 trilyon 139 milyar TL’ye ulaştı. Hükümet, 2023 yılında bütçeden 950 milyar TL harcandığını, 2024 bütçesinde de 1.3 trilyon TL ödenek ayrıldığını açıklamıştı.
Raporda dış finansman taahhütleri de yer aldı. Raporda deprem finansmanı için yapılan uluslararası koordinasyon toplantılarında, şimdiye kadar taahhüt edilen tutara ilişkin bilgi verildi. Bu kapsamda, Avrupa Birliği tarafından başlatılan yardım programı kapsamında, 1 milyar 612,7 milyon Euro hibe, buna ilave olarak Katar ve Suudi Arabistan’ın 142.2 milyon Euro hibe taahhüdü verdiği kaydedildi.
Aynı kapsamda, Dünya Bankası, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası, Avrupa Yatırım Bankası, Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası, Karadeniz Ticaret ve Kalkınma Bankası ile İspanya’nın ülke olarak taahhüt ettiği krediler 4 milyar 292,4 milyar Euro olarak belirlendi. Dünya Bankası, Avrupa Yatırım Bankası, Asya Kalkınma Bankası, İslam Kalkınma Bankası, Japonya Uluslararası İşbirliği kuruluşu gibi kurum ve kuruluşların çeşitli proje ve programlar için ayırdığı ödeneğin toplamının da 2 milyar 784,9 milyon dolara ulaştığı bilgisi raporda yer aldı.
Türkiye’nin yaşadığı en büyük felaketlerden biri olan 6 Şubat depremleri sonrası yatırımlar devam ediyor. Enkaz kaldırma çalışmalarının tamamlanma aşamasına geldiği bölgede, bu kez altyapıdan başlayarak, yeniden yapılanma ve ekonomik planlama, sosyal ve psikolojik ihtiyaçlara yönelik projeler uygulanacak. Strateji ve Bütçe Başkanlığı depremin birinci yılında yayımladığı raporda, depremin ilk anından itibaren yapılan tahsisler dahil, 2023 yılı sonu itibariyle doğrudan bütçe tahsislerinin 959,7 milyar TL, kamu kurum ve kuruluşlarının bütçelerinden tahsis ettikleri ve bağış hesaplarıyla birlikte ise toplamda 1 trilyon 139,7 milyar TL’lik bir kaynağın tahsis edildiği vurgulandı.
Fon aracılığıyla yönetiliyor
Uluslararası kuruluşların proje bazlı kredi ve hibeler ile aynı projeler için bütçeden verilen ödeneklerin yönetilmesi ve ilgili kurum ve kuruluşlara aktarılması, Mart 2023’te çıkarılan 7441 sayılı yasayla kurulan Afet Yeniden İmar Fonu tarafından yönetiliyor.