CANAN SAKARYA/ANKARA
Meclise sunulan ekonomi paketinde arazi taşıtlarının ÖTV oranlarının yüzde 4’den yüzde 50’ye çıkartılmasından yıllık toplam 14 milyar lira gelir bekleniyor. Yasa teklifi ile azami yüklü kütlesi 3 bin 500 kg geçmeyen arazi taşıtlarının ÖTV oranı yüzde 50’ye çıkarılıyor.
Meclis Plan Bütçe Komisyonunda 25 Haziran Çarşamba günü görüşülecek olan 21 maddelik ekonomi paketine ilişkin etki analizi Meclise geldi. Yapılan etki analizine göre; yatırım teşvik sisteminde indirimli kurumlar vergisinde değişikliğe gidilirken, yatırım döneminde diğer kazançlarda kullanılabilen yatırıma katkı tutarına ilişkin oran yüzde 80’den yüzde 50’ye düşürülüyor. Bu değişikliğin yıllık yaklaşık 15 milyar lira gelir artırıcı etkisi öngörülüyor.
Ar-Ge personeline ücret teşviğine sınırlamadan 2 milyar lira gelecek
Yasa teklifine ilişkin yapılan etki analizine göre, Ar-Ge merkezlerinde, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri (TGB) ve araştırma altyapılarında, istihdam edilen Ar-Ge ve tasarım personeli ile belirli oranda destek personeline ödenen ücretler üzerinden kesilen gelir vergisine ilişkin teşvik istisna ile damga vergisi istisnası aylık ücret tutarı çalışan başına brüt asgari ücretin 40 katı ile sınırlanıyor. Böylece, 2025 yılı için aylık 1 milyon 40 bin 220 lira ile sınırlama geliyor.
2024 yılında Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde çalışan ortalama 88 bin 436 kişinin ücretlerinden 25 milyar lira , Ar-Ge merkezlerinde çalışan ortalama 99 bin 193 çalışanın ücretlerinden 23 milyar lira vergi alınmayarak işverenlere bırakıldı. Ayrıca, 2024 yılında araştırma alt yapılarında istihdam edilen ortalama 2 bin 584 çalışanın ücretlerinden istisna uygulaması kapsamında 721 milyon lira vergi alınmadı. Düzenlemenin yapılması ve aynı ücretlerin verilmesi durumunda yıllık yaklaşık 2 milyar lira gelir etkisi öngörülüyor. Ayrıca, bu düzenlemenin kayıt dışılıkla mücadeleye de katkı sağlaması bekleniyor.
Kamuya yerli taşıt alımında 2.6 milyar lira ÖTV desteği
Ulusal güvenlik kuruluşlarına, milli savunma ve iç güvenlik için alacakları araçların yerli katkı oranı en az yüzde 40 olan taşıtlarda sağlanacak ÖTV desteğinin 5 bin araç alınacağı tahminine göre gelir kaybının 2.6 milyar lirayı bulması bekleniyor.
Serbest bölgelerde 700 milyon liradan vazgeçiliyor
Yasa teklifinde ihracatın desteklenmesi ve mükelleflerin uluslararası pazarlarda rekabet avantajı sağlamalarını teşvik etmek amacıyla, serbest bölgede üretim faaliyetinde bulunan mükelleflerin bulundukları serbest bölge içine veya diğer serbest bölgelere yaptıkları ürün satışlarından elde ettikleri kazançlarının da gelir ve kurumlar vergisinden istisna edilmesi sağlanıyor. Düzenleme ile 2024 yılı verilerinden hareketle tahmini vazgeçilen tutar 700 milyon lira olarak hesaplandı.
Gelir idaresinde 15 bin lira fazla mesai ödemesi
Yasa teklifinde Gelir İdaresi Başkanlığı çalışanlarının fazla çalışılan her bir saat için esas alınan 160 gösterge rakamının 300 gösterge rakamına yükseltilmesi ve fazla çalışma ücreti ödenebilecek personel sayısının toplam personele oranının, yüzde 20’den yüzde 40’a çıkarılıyor. Yapılan etki analizine göre, Gelir İdaresi Başkanlığı taşra teşkilatı kadro ve pozisyonlarında bulunan toplam memur ve sözleşmeli personel sayısı 40 bin 353 olup, mevcut düzenleme kapsamında bu personelin yüzde 40’ına karşılık gelen 16 bin 141’nin denetimlerde görevlendirilmesi ve fazla çalışma karşılığı olarak her bir personele ayda en fazla 8 bin 100 lira yerine 15 bin 188 lira ödenmesi durumunda, aylık en fazla 179 milyon 784 bin 767 lira gider oluşması hesaplandı.
Kanun teklifi ile kamu personeline yönelik olarak koruyucu giyim yardımı, koruyucu giyim malzemesi, koruyucu giyim ve donanım malzemesi verilmesi konusunda toplu sözleşme hükümlerinin kamu kurum ve kuruluşlarınca farklı yorumlanması nedeniyle Sayıştay tarafından tespit edilen sorunların giderilmesi dönük düzenleme de yapılıyor. 31 Mayıs 2025 tarihine kadar kamu görevlilerine koruyucu giyim ve donanım malzemesi yardımı yapan kamu kurum ve kuruluşlarında sorumlular hakkında idari ve mali takibat ve yargılama yapılmayacak. Etki analizinde yer alan verilere göre, Çevre Şehircilik ve İklim Bakanlığı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü ile KOSGEB’te sorumlu tutulan 189 kişi bu düzenlemeden yararlanacak, toplam tutar ise 72 milyon lira olarak hesaplandı.
