Türkiye’nin ağustos ayına ilişkin dış ticaret verileri açıklandı. Ticaret Bakanlığı dış ticaret verilerini, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) ise ihracata yönelik detayları yazılı olarak paylaştı. Ağustosta ihracat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1,6 artışla, 21,6 milyar dolar oldu. İhracat, yılın 8 aylık döneminde ise yüzde 0,4 düşüşle 164,9 milyar dolara ulaştı. Ağustos ayında ithalat yüzde 6,3 oranında düşüşle 30,5 milyar dolar olurken, yılın ilk 8 aylık döneminde yüzde 3,5 oranında artışla 247,3 milyar doları buldu.
Dış ticaret hacmi, ağustosta yüzde 3,2 düşüşle 52,1 milyar dolar olurken, Ocak-Ağustos döneminde yüzde 1,9 yükselişle 412,2 milyar dolara çıktı. Dış ticaret dengesine bakıldığında, ağustos ayında 8,9 milyar dolarlık açık verilirken, yılın ilk 8 ayındaki açık 82,4 milyar dolar oldu.
İhracatın ithalatı karşılama oranı ağustosta yüzde 70,9’a yükselirken, Ocak- Ağustos döneminde bu oran yüzde 66,7’ye geriledi.
Türkiye’nin G-20 ülkeleri arasında ikinci çeyrekte mal ihracatını artıran sadece 3 ülkeden biri olup, Türkiye yüzde 2,3 artış ile Fransa’nın ardından en fazla arttıran ikinci ülke konumunda olduğunu belirten Ticaret Bakanı Ömer Bolat, katma değerli ihracattaki artışa da dikkat çekti.
Bolat, 2022 yılında yüzde 36,9 olan orta-yüksek ve yüksek teknolojili ürün ihracatının imalat içindeki payının bu yılın ilk sekiz ayında yüzde 40,6’a yükseldiğini ifade etti.
İthalattaki dönemsel artışın önemli oranda işlenmemiş altın ithalatından kaynaklandığını söyleyen Bolat, şu açıklamaları yaptı: “İşlenmemiş altın ithalatı 13,5 milyar dolar artışla ilk 8 ayda toplam 22 milyar 776 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Altın hariç ithalat yüzde 2,3 oranında gerileme ile 224 milyar 545 milyon dolar oldu. Enerji ithalatı ise bu dönemde yüzde 27,8 oranında gerileme ile 46 milyar 418 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Ocak-Ağustos döneminde TL ile ithalatımız yüzde150,8 artarak 361 milyar 585 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Bu artış ödemeler dengesinin finansmanı açısından olumlu bir gelişmedir.
İhracatçılara sağlanan desteklerin rakamlara yansıması bekleniyor
İhracatçılara Eximbank vasıtasıyla 2022 yılında 45 milyar dolar, 2023 yılı ilk 8 ayında toplam 25,8 milyar dolar destek sağlandığını kaydeden Bolat, “Eximbank’ın sermayesi yakın zamanda 6,8 milyar TL arttı ve toplam sermaye 20,6 milyar TL’ye çıkmıştır. Bu 6,8 milyar TL’lik artışın krediye çarpan etkisi en az 70 milyar liralık bir kaynak olmuş ve ihracatçılarımıza daha fazla kredi verme imkânı sağlanmıştır. Bakanlığımızın sağlamış olduğu desteklerin yanı sıra, Merkez Bankamızın ihracatçılarımızın finansmana erişimini kolaylaştırmak amacıyla son dönemde aldığı kararların ihracatımıza olumlu yansıyacağı değerlendirilmektedir” dedi.
İhracatçılar, finansmana erişim için temasları artırdı
İhracattaki hedefl ere ulaşabilmek için finansmanın hayati önem taşıdığının altını çizen TİM Başkanı Mustafa Gültepe ise, “28 Ağustos’ta 11 bankamızla beraber 1 milyar dolar hacminde bir kredi protokolü imzaladık. Protokol çerçevesinde firmalarımız 5 milyon dolar veya 100 milyon TL’ye kadar uygun maliyetli ihracat kredisi kullanabilecek. İhracatçılarımız, rotatif veya taksitli kredi seçeneklerinden birini tercih edebilecekler. Paketin şartlara göre genişletilmesi içini temaslarımız sürüyor. Bu görüşmelerin olumlu sonuçlanacağına ve daha çok ihracatçımızı uygun koşullu kredi ile buluşturacağımıza inanıyorum. Yeşil dönüşümün finansmanı konusunda da bankalarla farklı bir finansman mekanizması üzerinde çalışıyoruz” diye konuştu.
Dış ticarette öne çıkan gelişmeler…
■ Son 12 aylık ihracat yüzde 1,2’lik artışla 253,6 milyar dolar oldu.
■ Ağustos ayında bin 472 firma ilk kez ihracat gerçekleştirdi.
■ 36 il ihracatını artırmayı başarırken, en çok ihracat yapan ilk beş il İstanbul, Kocaeli, Bursa, İzmir ve Gaziantep oldu.
■ Birim ihracat değeri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 10 artışla 1,41 dolara yükseldi.
■ Parite farkı geçen ay ihracata 715 milyon dolar katkı yaptı. Son 5 aydaki parite katkısı ise 2,2 milyar dolara ulaştı.
■ Motorlu kara taşıtları ihracatı yüzde 19,4 oranında artarak 19 milyar 890 milyon dolar; kazan ve makine ihracatı yüzde 16,1 oranında artarak 16 milyar 571 milyon dolar; elektrikli makina ve cihaz ihracatı ise yüzde 16,9 oranında artarak 9 milyar 983 milyon dolar oldu.
İhracatçılar, ticaret heyeti sayısını 100’e çıkarmaya odaklandı
Pazar çeşitliliğini artırma hedefi doğrultusunda ticaret ve alım heyetlerine ağırlık verdiklerini aktaran TİM Başkanı Mustafa Gültepe, ”Ağustos’ta Brezilya ve Şili’de geniş katılımlı ticaret heyeti gerçekleştirdik. Eylül’de de yine yoğun bir heyet programımız var. İhracatçı birliklerimizle bu ay Kenya, Suudi Arabistan, Tanzanya, Ürdün, Birleşik Arap Emirlikleri, Nijerya, Umman ve Benin’de ticaret heyetleri gerçekleştirmeyi planlıyoruz. 2023 için öngördüğümüz 100 ticaret heyeti hedefi mize adım adım yaklaşıyoruz” dedi.
Tüketim ve yatırım ithalatında artış sürüyor
Ağustos ayında en çok ihracatı yapılan ürün grubu yüzde 3,3 azalışla 11 milyar 162 milyon dolarla hammaddede olurken, bu ürünü yüzde 2,5 artışla 7 milyar 533 milyon dolar olan tüketim malları ve yüzde 25,7’lik yükselişle 2 milyar 647 milyon dolar olan yatırım malları takip etti. En çok ithalat ise yüzde 15,6 azalışla 21 milyar 824 milyon dolarla hammaddede oldu. Bu ürünü sırasıyla 19,9’luk artışla 4 milyar 520 milyon dolar olan yatırım malları ve yüzde 44,1’lik artışla 4 milyar 134 milyon dolar olan tüketim malları izledi. Yılbaşından bu yana devam eden yatırım ve tüketim malları ithalatına yönelik talep sürüyor.
