Önde gelen merkez bankalarının dün gerçekleştirdikleri yılın son toplantılarında faizi sabit tutmaları ve gelen güvercin açıklamaların ardından piyasaların odağı, ilk faiz indiriminin hangi bankadan ve ne zaman geleceğine çevrilmiş durumda. Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) ilk başkanlarından Jean Claude Trichet, ABD'deki inatçı çekirdek enflasyon ve daha güçlü ekonomik büyüme nedeniyle büyük merkez bankaları arasında ilk faiz indiriminin ABD Merkez Bankası (Fed) yerine ECB’den gelebileceğini söyledi. ECB’de 2003 yılından Mario Draghi’ye devrettiği 2011 yılına kadar başkanlık görevini yürüten Trichet dün Bloomberg’e yaptığı açıklamada, Washington'daki yetkililerin tüketici fiyatlarının tamamen kontrol altına alındığından o kadar emin olup olmadıkları konusunda şüpheleri olduğunu söyledi. ABD'de birçok nedenden ötürü çekirdek enflasyonun hala yüksek olduğunu belirten Trichet bu nedenle önde gelen merkez bankaları arasında politika faizinde ilk indirimin ABD yerine Avrupa’da olacağını düşünmenin mantıksız olmadığını söyledi. İlk indirimin ECB’den gelebileceğini düşünse de piyasa fiyatlamalarındaki Mart beklentisini fazla erken bulduğunu da ifade eden Trichet’ye göre piyasalar faiz indiriminin bir an önce gelmesini istiyor, ancak ilk indirimin “2024’ün ilk yarısının sonuna doğru” gelme olasılığı daha yüksek.
Fed'in ECB’ye göre daha uzun süre beklemek için geçerli nedenleri olduğunu düşünen Trichet ABD ekonomisinin hala çok güçlü göründüğünü belirterek, enerji gibi yüksek volatilite içeren unsurların dışarda tutulduğu çekirdek enflasyonda daha fazla yavaşlama görülmesine ihtiyaç duyulduğunun altını çizdi. Fiyat istikrarı olarak görülen yüzde 2 hedefine yaklaşılabilmesinde asıl sinyalin çekirdek göstergeden geleceğini ifade eden Trichet “Bu ABD'de Avrupa'ya göre biraz daha zor olabilir” dedi. Önde gelen merkez bankalarından dün gelen açıklamaların ardından piyasaların odağı, ilk faiz indiriminin hangi bankadan geleceğine çevrilmiş durumda. Bu konudaki tartışmayı hareketlendiren ilk açıklamalar ise geçtiğimiz günlerde ECB’nin Alman üyesi Isabel Schnabel’den gelmişti. Schnabel, enflasyondaki kayda değer düşüş göz önüne alındığında, bankanın daha fazla faiz artırımını masadan kaldırabileceğini söylemişti.
ECB/Lagarde: Sıkılaşmanın vadesini belirleyeceğiz
Avrupa Merkez Bankası (ECB) dün yaptığı yılın son toplantısında politika faizini beklentilere paralel olarak %4.5'te sabit tuttu. ECB mevduat faizini de beklentilere paralel olarak tarihi zirve olan %4'te sabit tuttu. ECB ayrıca Pandemi Acil Durum Varlık Alım Programı (PEPP) portföyünü yılın ikinci yarısında aylık ortalama 7.5 milyar euro düşürmeyi planladığını açıkladı. ECB Başkanı Christine Lagarde daha önceki faiz artışlarının etiklerini göstermeye devam ettiğini, ancak enflasyon son dönemde aşağı gelmiş olsa da kısa vadede yeniden bir miktar yukarı gidebileceğini söyledi. Lagarde, “2023 ve 2024 enflasyon beklentilerini aşağı yönlü revize ettik. Enflasyon son dönemde aşağı gelmiş olsa da kısa vadede bir miktar yukarı gidebilir. Daha önceki faiz artışları etkilerini göstermeye devam ediyor. Verilere bağlı kalmaya devam ederek sıkılaşmanın seviyesini ve vadesini belirleyeceğiz. Ekonomik faaliyetin kısa vadede daralacağını düşünüyoruz” dedi.
İngiltere ve İsviçre merkez bankaları da pas geçti
İngiltere Merkez Bankası (BoE), politika faizini beklentiler doğrultusunda son 15 yılın en yüksek seviyesi olan yüzde 5,25'te sabit bıraktı. BoE'den yapılan açıklamaya göre, Para Politikası Kurulunun (PPK) toplantısında, üyeler 6'ya 3 oy ile politika faizini sabit tutmaya karar verdi. PPK tutanaklarında, üç üyenin politika faizinin 25 baz puan artırılarak yüzde 5,50'ye çıkarılması yönünde görüş bildirdiği kaydedildi. İsviçre Merkez Bankası (SNB) üst üste ikinci toplantısında da politika faizini yüzde 1,75 seviyesinde sabit bıraktı. SNB, Fed’in güvercin adımına paralel olarak politika faizinde değişikliğe gitmedi. SNB, diğer toplantılardan farklı olarak, "faiz artışı olasılığı" ifadesini karar metninden çıkardı. Gerektiği takdirde para politikasını ayarlayacaklarını kaydeden SNB, döviz piyasalarına müdahale etmeye hazır olduklarını açıkladı.
FED METNİNE GİREN "ANY" İFADESİ, ARTIRIM
DÖNGÜSÜNDE SONA YAKLAŞILDIĞINI GÖSTERDİ
ABD Merkez Bankası (Fed), politika faizini beklentilere paralel değiştirmeyerek 22 yılın en yüksek seviyesi olan yüzde 5,25-5,50 aralığında sabit tutarken, para piyasalarındaki fiyatlamalarda, Fed'in yüzde 80 ihtimalle martta faiz indirimlerine başlayacağı, 2024 genelinde de 4 veya 5 kez faiz indirimine gidebileceği tahminleri ağırlık kazandı. Geçen yıl mart ayında başladığı şahin adımlarla politika faizini 22 yılın en yüksek seviyesine çıkaran Fed, enflasyondaki olumlu seyir ve iş gücü piyasasındaki soğuma işaretleri sonrası yaklaşık 2 yılın ardından ilk kez "güvercin" mesaj verdi. Federal Açık Piyasa Komitesi yılın son toplantısında politika faizini yüzde 5,25-5,50 seviyesinde sabit tutarken, karar metninde görülen değişiklikler "enflasyon endişelerinin azaldığı" şeklinde yorumlandı. Piyasalar Fed’in karar metnindeki ve Powell’ın mesajlarını genelde güvercin algılandı, ancak piyasalarda asıl etkiyi yaratan ifade “any” kelimesi oldu. Önceki toplantıya ait karar metninde “ek politika sıkılaştırmasının ne ölçüde uygun olabileceğini belirlerken bugüne kadarki sıkılaştırmayı, politika gecikmelerini ve diğer gelişmeleri dikkate alacağız” denilmişti. Bu toplantıda ise “ek politika sıkılaştırması” ifadesinin önüne “herhangi” anlamına gelen “any” kelimesi eklenerek faizlerde yukarı yönlü risklerin çok azaldığı mesajı verildi. Powell da karar metnine giren "any" kelimesinin faiz artış döngüsünün sonuna yaklaşıldığına işaret ettiğini söyledi. Powell, sıkılaştırma döngüsünde politika faizinin muhtemelen zirvede veya zirveye yakın olduğuna inandıklarını belirtti. Bu toplantısında faiz indirimlerinin tartışıldığını ifade eden Powell, Banka yetkililerinin, faiz oranlarının daha da artırılmasını uygun bulmamalarına rağmen bu olasılığı masadan kaldırmak da istemediklerini bildirdi. Söz konusu gelişmelerin ardından para piyasalarındaki fiyatlamalarda, Fed'in yüzde 80 ihtimalle martta faiz indirimlerine başlayacağı, 2024 genelinde de 4 veya 5 kez faiz indirimine gidebileceği tahminleri öne çıktı. 2024’te 75 bps indirim bekleniyor Ekonomiye ilişkin tahminlerini de açıklayan Fed, federal fon oranına ilişkin tahminini bu yıl sonu için eylülde öngördüğü yüzde 5,6 seviyesinden yüzde 5,4 seviyesine çekti. Fed, yıl boyunca her iki toplantıda bir ekonomiye ilişkin tahminlerinin yer aldığı bir "projeksiyon" tablosu yayınlıyor. Bu tabloda Fed'in federal fon oranına ilişkin 2024 yılı tahmini yüzde 5,1'den yüzde 4,6'ya, 2025 yılı için yüzde 3,9'dan yüzde 3,6'ya indirildi. Fed'in 2026 yılına ilişkin faiz öngörüsü ise yüzde 2,9 olarak korundu. Uzun dönem ortalama faiz beklentisi de yüzde 2,5'te tutuldu. Söz konusu tahminler, Fed'in gelecek yıl toplamda 75 baz puanlık faiz indirimine gidebileceğini işaret ediyor. Bankanın enflasyon tahminleri ise bu yıl için yüzde 3,3'ten yüzde 2,8'e, 2024 için yüzde 2,5'ten yüzde 2,4'e ve 2025 için yüzde 2,2'den yüzde 2,1'e indirildi. Enflasyon tahmini 2026 için yüzde 2 olarak belirlendi. Değişken enerji ve gıda fi yatlarını içermeyen çekirdek enflasyona ilişkin tahminler de aşağı yönlü revize edildi. Çekirdek enflasyona yönelik öngörüler bu yıl için yüzde 3,7'den yüzde 3,2'ye, 2024 için yüzde 2,6'dan yüzde 2,4'e ve 2025 için yüzde 2,3'ten yüzde 2,2'ye indirildi. Fed'in 2026 yılı çekirdek enflasyon tahmini ise yüzde 2'de sabit tutuldu. Büyüme tahminleri ise bu yıl için yüzde 2,1'den yüzde 2,6'ya yükseltilirken, gelecek yıl için yüzde 1,5'ten yüzde 1,4'e düşürüldü. Büyüme tahmini 2025 yılı için yüzde 1,8'de bırakıldı, 2026 için yüzde 1,8'den yüzde 1,9'a çıkarıldı.
