YENER KARADENİZ/İSTANBUL
Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği (TASD) Başkanı Berke İçten, İstanbul’da bir grup basın mensubu ile bir araya gelerek, sektörün güncel sorunlarıyla ilgili değerlendirmelerde bulundu. Berke İçten, “Devletimizin kayıt dışı ile mücadelesini sonuna kadar destekliyoruz. Ancak kayıt dışı ile mücadele vergisini veren, sigorta primini ödeyen firmaların kapısına memur koyarak olmaz. OSB’lerin kapısına vergi memuru koymak yerine kayıt dışı çalışan firmaları bulup kayıt altına almamız gerekiyor. Merdiven altında üretiyor, sosyal medya platformlarında, perakendede satıyor. Fatura yok, fiş yok. Bununla mücadele etmiyorsunuz, sanayi sitesinin başına maliyeci koyuyorsunuz ve bizi denetliyorsunuz. OSB’ler ile uğraşmak yerine perakende noktalarına gitsin.” dedi.
“Yüksek enflasyon mu, sanayileşsizmiş bir Türkiye’mi”
Ayakkabı sanayinin kayıt dışı üretimden en çok mağdur olan sektörlerin başında geldiğine dikkat çeken Berke İçten, iç pazarda satılan 400 milyon çifti aşkın ayakkabının yaklaşık yüzde 40’ının kayıt dışı olduğunu söyledi. Ayakkabıcıların yavaş yavaş oyun dışına gittiğini belirten İçten, “Yüksek enflasyon mu, sanayisizleşmiş bir Türkiye’mi? seçeneklerinden en tehlikelisi seçildi. Sanayiyi kaybediyoruz.” ifadelerini kullandı.
İçten’in verdiği bilgilere göre son 1,5 yılda şirket ve istihdam sayısında yüzde 25 düşüş yaşandı.
İçten, bu yıl ilk çeyrekte yaşanan sorunların etkisi ile e-ihracatın yüzde 29’a yakın düşüş ile 90 milyon dolardan 64 milyon dolara gerilediğini anlattı.
Ayakkabı ithalatında düşüş başladı
Geçen yıl 550 milyon dolar ile rekor kıran ayakkabı ithalatının önüne geçmek amacıyla artırılan vergilerin etkisinin görülmeye başlandığını belirten İçten, ilk çeyreğin genelinde yüzde 5 yukarıda olsa da aylık olarak ithalatın gerilemeye başladığını belirtti. TÜİK verilerine göre bu yıl ocak ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 54 artışla 212 milyon dolara çıkan ayakkabı ithalatı, şubatta yüzde 8,2 düşüşle 145 milyon dolara, martta ise yüzde 6,7 düşüşle 153 milyon dolara geriledi. İç pazarda ayakkabı satışlarının genel olarak düşüş eğiliminde olduğunu anlatan İçten, “Toplam tüketim içinde ithal ayakkabının oranı iki sene öncesinde yüzde 6-7’ler seviyesinde iken yüzde 21’e ulaştı. Bu oran belki bu sene yüzde 25-26’lara gelecek. İthal etmek üretmekten daha ucuz.” dedi.
■ Temu’dan 7-8 milyon çift ayakkabı alındı
Agresif pazarlama tekniği ve Çin devletinin desteği ile tüm dünyada en hızlı büyüyen e-ticaret sitesi Temu’nun sektöre etkisini değerlendiren Berke İçten, “Temu’dan ayakkabı da alınıyor. Ölçemiyoruz ama geçen yıl 7-8 milyon çift ayakkabı gelmiş Türkiye’ye. Geçen sene 76 milyon çift ithalat olduğu düşünüldüğünde oldukça yüksek bir oran. Toplam ithalatın yüzde 10’u Temu’dan yapılmış. Bakanlık ile görüşüyoruz. 30 Euro’nun altı gümrüklerde her hangi bir kontrole tabi tutulmadan geçiyor. 30 Euro’nun altındaki ayakkabı kanserojen içerdiği halde insanlara zarar vermiyorsa, o zaman gümrüklere gelen konteynerlere de test yapmayalım.” diye konuştu.
Berke İçten, bu nedenle online ithalattaki sınırın 20-22 Euro seviyesine düşürülmesinin gündemde olduğunu belirtti.
