YENER KARADENİZ/BÜKREŞ
Avrupa Birliği’nin giderek sertleşen Çin karşıtı politikası, Türk müteahhitlerin bölgede yolunu açtı. Bu şirketlerden biri olan Makyol, bu süreçte 3 milyar Euro’luk portföye ulaşarak Romanya’daki en büyük yabancı şirket konumuna yükseldi. Ülkede 7 projeye devam ettiklerini söyleyen Makyol İnşaat Romanya CEO’su Saffet Oğuz Çebi, yeni ihaleler için de Balkanlar ve Orta Avrupa’yı yakın takibe aldıklarını söyledi.
1965 yılında Saffet Çebi tarafından kurulun Makyol’un üçüncü kuşak temsilcisi Oğuz Çebi, hali hazırda en büyük pazarı olan Romanya’nın başkenti Bükreş’te basın mensupları ile bir araya gelerek şirketin Romanya’daki performansı ve gelecek dönem hedefleri ile ilgili açıklamalarda bulundu. 2019’da girdikleri Romanya’nın bugün şirketin en güçlü olduğu ülke haline geldiğini anlatan Çebi, “Romanya’ya 2019’da 1,5 milyar Euro değerinde YİD modeli ile hayata geçirilmesi planlanan otoyol projesi ile girdik. Çinli bir ortağımız vardı. Ama maalesef imza aşamasında hükümet değişti ve AB’de Çin karşıtı bir politika oluştu ve kontratımız iptal edildi. Büyük emek ve para harcamıştık. Ama şimdi görüyoruz ki bu bizim için bir fırsat olmuş. Çinli müteahhitler pazara girseydi çok daha zorlu bir rekabet ortamı olurdu. Şu an Çinli firmalar Romanya’da kamu ihalelerine giremiyor. Bugün o deneyimimiz ile güçlü bir varlık oluşturduk ve en büyük yabancı şirket konumundayız. Romanya’da Türk müteahhitlerin toplam proje hacmi de 15,2 milyar doları aştı” dedi.
Suudi Arabistan’da ön yeterlilik aldı
Oğuz Çebi’nin verdiği bilgilere göre Makyol’un ilk yurtdışı projesi 1980’lerin sonunda Kıbrıs’ta hayata geçirildi. Şirket; 2003 yılında Fas, 2004 yılında Irak, 2006 yılında Azerbaycan projeleriyle uluslararası alandaki varlığını büyüttü. Ardından 2008 yılında Cezayir, 2019 yılında ise Kazakistan’da Yap İşlet Devret modeli ile çevre yolu projesi devreye alındı. 2020 yılında Kuveyt ve Ukrayna pazarına giren Makyol, Romanya’daki ilk projelerine de 2022 yılında başladı. Şirket, önümüzdeki dönemde farklı pazarlara girmek için de çalışmalarına devam ediyor. Saffet Oğuz Çebi, “Suudi Arabistan, Özbekistan ve Balkanlarda yeni ihaleler var. Balkanların yanı sıra Orta Avrupa’yı da takip ediyoruz. Macaristan, Çekya, Slovakya Slovenya ve Polonya bu ülkeler arasında. Suudi Arabistan’da Ortadoğu’nun ilk YİD modeline hazırlanıyoruz. Ön yeterlilik aldık. Özbekistan’da da YİD modeli ile başka bir otoyol projesi için yine ön yeterlilik aldık” diye konuştu. Şirketin Romanya portföyünde Transilvanya Otoyolu (A3), Sibiu-Făgăraș Otoyolu’nun dört etabı (A13), Ploiești-Buzău Otoyolu (A7) ve Bükreş Havalimanı Metro Bağlantısı bulunuyor.
Türkiye dışında ilk metro Romanya’ya
Makyol’un Türkiye dışındaki ilk metro projesi olan 237 milyon Euro sözleşme bedelli Bükreş Havalimanı Metro Bağlantısı’nda yüzde 52 ilerleme sağlandı. Çebi, projenin 2028 yılının başında tamamlanmasının hedeflendiğini belirtti. Çebi, “Ülkedeki ikinci projemiz olan ve Nurol ortaklığı ile yürüttüğümüz Ploiești-Buzău Otoyolu’nda yüzde 92 seviyesindeyiz. Bu ay sonunda tamamlamayı planlıyoruz. 216 milyon Euro sözleşme bedeline sahip projenin fiyat farkı ile değeri 300 milyon Euro’yu geçti. Bir diğer projemiz Sibiu-Făgăraș Otoyolu’nun dört etaplık kısmı. Bunların ihalesini ayrı ayrı kazandık. Toplam uzunluk 68 kilometre ve proje değeri 1,3 milyar Euro. Burada en kritik imalat çelik köprüler. Projede 70 bin ton yapısal çelik kullanıyoruz. Osmangazi Köprüsü’nde 80 bin ton çelik kullanmıştık. Yine yılın başında Özaltın ile ortak olarak 1,3 milyar Euro sözleşme bedelli ülkenin en büyük projesi olan A3 Otoyolu Meseş’i imzaladık. 41 kilometrelik otoyolda ülkenin 2,8 kilometre uzunluğundaki en büyük tünelini inşa edeceğiz” dedi.
“İtalyan ve Avusturyalılar, Türkleri şikayet ediyor”
Çebi’nin verdiği bilgilere göre Türk şirketlerinin sektöre hızlı girişi sonrası İtalyan ve Avusturyalı firmalar proje almada zorlanmaya başladı. Çebi, “Parayı biz ödüyoruz ancak projeleri Türk şirketleri kazanıyor diye şikayet ediyorlar. Bizim projelerden çok memnunlar. İtalyanların yaptığı önceki metro projesi 10 yılda bitmişti. Romanya, Avrupa Birliği’ne girdikten sonra büyük fırsatlar oluştu. Altyapı anlamında geri kaldığı için son 4-5 yılda büyük fonlar açıldı. Hibe ve düşük faizli kredi olmak üzere 27 milyar Euro’luk fon sağlandı. Şimdi NATO ve AB tarafından 18 milyar Euro’luk yeni fon oluşturuluyor. Bunun 5 milyarı altyapı projelerine ayrıldı. Ülkede çok büyük yatırım fırsatları var. Biz de yeni ihaleleri yakından takip ediyoruz” açıklamasını yaptı.