HÜSEYİN GÖKÇE/ANKARA
Ulusal Süt Konseyi tarafından bu yıl ilki düzenlenen Ulusal Süt Zirvesi, "Yerel Güç Küresel Vizyon" sloganıyla gerçekleştirildi. Üretici, sanayici ve tedarikçi ve finansman dahil sektörün tüm paydaşlarını bir araya getiren zirvede, öne çıkan konu hem sanayicilerin, hem de süt üreticilerinin mevcut süt fiyatından memnuniyetsizliği oldu. Toplantıda süt sanayicileri ihracatın artırılması için yaptıkları çalışmalardan bahsederken, Türkiye’nin süt ürünlerinde A ligine çıkacağını söylediler.
Zirvenin açılışında konuşan Ulusal Süt Konseyi Başkanı Hamit Can, 365 gün 24 saat dinamik olan sektör olarak gıda güvenliğine sahip çıkmak için bir araya geldiklerini vurguladı. Sektörün paydaşlarının tek başına bir şey yapamayacağının altını çizen Can, nihai ürünün kalitesi için hammaddenin güvenilir olması gerektiğinin altını çizdi.
Avrupa’da 6. sıradayız
Ticaret Bakan Yardımcısı Volkan Ağar, kırsal kalkınmanın omurgası niteliğinde olan sütün, arz güvenliğinin de en kritik unsurlarından birisi olduğunu bildirdi. Dünya genelindeki tarife savaşları ve artan korumacılıktan bahseden Ağar, buna karşılık ihracatta 381 milyar dolara ulaşıldığını aktardı. Tarım ürünleri ihracatının katkısıyla cari açığın 20 milyar dolara kadar gerilediğini vurgulayan Ağar, Türkiye’nin Avrupa’nın 6’ncı büyük tedarikçisi olduğunu bildirdi. İç piyasada ise haksız ticari uygulamalara yönelik net tavır koyduklarına değinen Volkan Ağar, üreticinin alın teri üzerinden haksız kazanca izin vermediklerini belirtti.
Dönemsel fırsatçılığa dikkat!
Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Ahmet Gümen, tarımda sözleşmeli üretim modeli hayata geçirilirken, sektörün önünü görebilmesi açısında destekleme unsurlarının da 3 yıllık belirlendiğini bildirdi. Sözleşmeli üretimin daha da güçlendirileceğini ifade eden Gümen, ürün miktarına bağlı yaşanan dönemsel fırsatçılığına izin vermeyeceklerini kaydetti. Gümen, kaliteli üretimi ödüllendiren bir mevzuatın da son aşamaya geldiğini vurgulayarak yakında sektörün görüşüne sunulacağı bilgisini verdi.
Gazeteci İrfan Donat’ın yönettiği Çiftlikten Bardağa Süt Değer Zinciri konulu panelde, kaliteli süt üretimi konusu tartışıldı. Kaanlar Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Abdurrahman Kaan, yağ verimliliği konusunda dezavantajlar bulunduğunu, yem maliyetinin önemli bölümünü lojistik maliyetinin oluşturduğunu kaydetti. Kaan, yapılan çalışmalarla süt ve süt ürünleri üretiminde Türkiye’nin artık A ligine çıkacağını söyledi.
Tüketim büyümenin altında
Eker Süt Ürünleri Genel Müdür Yardımcısı Nevra Eker, protein ve lif kaynağı ihtiyacına yönelik üretime eğildiklerini vurgularken, Avrupa tüketicisinin lif talep ettiğini bildirdi. Türkiye’de süt tüketiminin büyüme verileriyle paralel ilerlediğini dile getiren Eker, son birkaç yıldır bu oranın altında kaldığını, ayran tüketiminin ise büyümenin üzerinde seyrettiğini anlattı. A 101 Yeni Mağazacılık İcra Kurulu Üyesi Volkan Yıldız, 13 bin 500 şube ile sütün ulaşılabilirliğinde önemli misyonları olduğunu, kendi markalarıyla yaptıkları üretimde yerel tedarik yapmaya çalıştıklarını söyledi. Yıldız, enerji ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla yakın zamanda iki GES projesinin devreye gireceği bilgisini verdi. İş Portföy Agro GSYF Yöneticisi Dr. Murat Bolat, planlı üretimin önemine işaret ederken, suyun olmadığı yerde su isteyen yem bitkisi üretiminin maliyeti artırdığını dile getirdi. Bolat, bankaların teminatsız tarım projelerine yüzde 20 daha yüksek faiz uyguladığını ifade etti. Prof. Dr. Muhittin Özder’in yönettiği Hayvancılık Politikaları başlıkla panelde konuşan Tarım ve Orman Bakanlığı Hayvancılık Genel Müdür Yardımcısı Emre Gürçay, yeni destekleme modelinde verimliliğini öne çıktığını ve bu desteğin toplam destek içindeki payının yüzde 6’dan yüzde 24’e yükseldiğini belirtti.
“1 ton sütün fiyatı, asgari ücret artı yüzde 10 olmalı”
Süt Üreticileri Merkez Birliği Başkanı Tevfik Keskin, üreticinin temel beklentisinin fiyat istikrarı olduğunu söyledi. Süt Konseyi’nin açıkladığı fiyattan alım yapılmamasından yakınan Keskin, sözleşme ilkelerine sahip çıkılmasını istedi. Keskin üretici olarak 1 ton sütün 1 asgari ücret artı yüzde 10 destekleme priminden alınması gerektiğini dile getirdi. Türkiye Damızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Birliği Başkanı İlhan Köten, suni tohumlama oranlarının artan maliyetler yüzünden endişe verici biçimde düşmeye başladığını belirterek, yıllık sayının 4.5 milyondan 2.5 milyona gerilediğini aktardı. Hayvancılık Kooperatifleri Merkez Birliği Başkanı Ahmet Ertürk ise sütün bollaştığı dönemde sanayicinin alımda gevşek davranmaya başladığını, sütten para kazanamayan üreticilerin de artık kombine ırklara yönelmeye başladığını söyledi. Ertürk, para kazanamayan üreticinin hayvanlarını sattığını, şimdi de sanayicinin süt aramaya başladığını bildirdi. Ebru Akdağ yönetimindeki Uluslararası Ticarette Yerel Vizyon başlıklı panelde ise süt ve süt ürünleri ihracatında yaşanan sorunlar ve ihracatın artırılması noktasında yapılması gerekenler ele alındı.