İmam GÜNEŞ
Bu yıl 18’incisi yapılan KOBİ Zirvesi, “Sürdürülebilir Yeşil Dönüşüm” temasıyla İkitelli Organize Sanayi Bölgesi (İOSB) başkanlık binasında düzenlendi. Türkiye Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler, Serbest Meslek Mensupları ve Yöneticiler Vakfı’nın (TOSYÖV), Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) ve İkitelli OSB işbirliği ile düzenlenen zirveye; Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Hasan Büyükdede, TİM Başkan Vekili Kutlu Karavelioğlu, TOSYÖV Başkanı Osman Deveci, İkitelli OSB Başkanı Mehmet Keskin, İstanbul Maden İhracatçıları Birliği (İMİB) Başkanı Rüstem Çetinkaya, TİM Sürdürülebilirlik ve İnovasyon Çalışma Grubu Üyesi Nilgün Özdemir, İstanbul Büyükşehir Belediyesi İstanbul Enerji Genel Müdürü Yüksel Yalçın katıldı.
Zirvenin açılışında konuşan Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Hasan Büyükdede, AB’nin uygulamaya koymayı planladığı sınırda karbon düzenlemesinden en çok etkilenen ülkenin Türkiye olacağını belirtti. Bakanlık olarak bu konudaki çalışmaları yoğunlaştırdıklarını söyleyen Büyükdede, Büyükdede, “Sanayide birçok değişiklik olması bekleniyor. Teknoloji atılımı, mevcut iş gücünün dönüşümü gibi değişiklikler de gündemde olacak. İmalat sanayi olmak üzere tüm sektörlerimizi bu dönüşüme hızlı bir şekilde adapte etmemiz gerekiyor. En önemli gündemimizden biri de sanayimizin yeşil dönüşümünü hızlandırmak” şeklinde konuştu.
450 milyon $’lık destek paketi
Bakanlık olarak 450 milyon dolarlık bir proje oluşturduklarına dikkat çeken Büyükdede, şu bilgileri verdi: “Projemiz, Türkiye’nin ana ihracat pazarı olan AB’deki Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması, yeşil dönüşüm, döngüsel ekonomi eylem planı ve AB ürün direktifl eri gibi yeni düzenlemelere uyumlu hale gelinmesine katkıda bulunacak. 6 yıl sürecek projenin diğer ortakları KOSGEB ve TÜBİTAK. İmalat sanayinin yeşil dönüşüm için TÜ- BİTAK tarafından 175 milyon dolar kredi kullandırılacak. KOSGEB, KOBİ ile yeşil dönüşüm faaliyetlerine ilişkin 250 milyon dolarlık kredi kullandırılacak. KOBİ’lerin makinelerini yükseltme, yeni teknolojiler edinme, yeşil sertifikalar alma gibi krediler sağlanacak. Yeşil dönüşüm için Avrupa Birliği fonlarından da yararlanıyoruz. İtalya 2 trilyon dolar GSMH’a ulaşabiliyorsa bizim de örnek almamız lazım. KOBİ’leri çok iyi destekleyerek, teknolojiye adapte ederek, yeni teknikler geliştirerek çok iyi bir GSMH yakalayacağımıza inanıyorum.”
“Ülkeler, KOBİ destekleriyle yarışacaklar”
Yeşil ve dijital dönüşüm paketlerinin odağında KOBİ’lere sağlanacak yeni finansman araçlarının olduğunu belirten TİM Başkan Vekili Kutlu Karavelioğlu, “Merkez Bankamızın ve Eximbank’ın Seçici Kredi Genişlemesi dediği programın odağında da KOBİ’ler vardı. İkitelli, İMES, OSTİM ve KOSGEB’in dünyada örneği yok. Teknoloji üreten işletmelerin KOBİ kalma zorunluluğu vardır. Böylece daha katma değerli üretim yapabilirler. Tedarik zincirlerinin kısalıp çeşitleniyor oluşu çok sayıda ciddi oyuncu da gerektiriyor. Tedarikte Özen Yasası, S-Reytingler gibi düzenlemeler kurumsal KOBİ ihtiyacına dair. KOBİ’lerle ilgili bütün kurumlar bundan sonra çok daha göz önünde olacaklar. Ülkeler, KOBİ’lere verecekleri desteklerde yarışacaklar” dedi. İkitelli’nin Türkiye’nin en çok ihracat yapan 10’uncu semti olduğunu ve geçen yıl 1 milyar doları aştığını vurgulayan Karavelioğlu, Türkiye’nin ihracatta bu yıl 265 milyar doları ve üzerini yakalamayı hedefl ediğini söyledi.
“Gelecek için çalışmalar şimdiden başlamalı”
Organize Sanayi Bölgeleri’nin (OSB) temelini Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin (KOBİ) oluşturduğunu söyleyen TOSYÖV Başkanı Osman Deveci, ülke ekonomisinin gelişmesi için KOBİ’lerin doğru yönlendirilmesi gerektiğine dikkat çekti. Daha önce yapılan KOBİ zirvelerinden çok iyi geri dönüş aldıklarını ifade eden Deveci, “İlham alarak işlerini büyüten firmalarımız oldu. Bu zirvede Yeşil Mutabakat ve yeşil dönüşüm konularına dikkat çekiyoruz. Ülkemizin ve dünyanın ileride karşılaşacağı çevreyle ilgili olası sorunlar var. Şimdiden bu konular üzerine çalışmalı, tedbirler almalı, geleceğe iyi bir dünya bırakmalıyız” diye konuştu.
Yeşil dönüşüm için erişimi kolay finansman modelleri oluşturulmalı
KOBİ Zirvesi kapsamında “Sürdürülebilir Yeşil Dönüşüm” temasıyla moderatörlüğünü EKONOMİ Gazetesi Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Güldağ’ın üstlendiği panel düzenlendi. Panele; İstanbul Büyükşehir Belediyesi İstanbul Enerji Genel Müdürü Yüksel Yalçın, İstanbul Maden İhracatçılar Birliği (İMİB) Başkanı Rüstem Çetinkaya ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Sürdürülebilirlik ve İnovasyon Çalışma Grubu Üyesi Nilgün Özdemir katıldı. Finansmana erişim modellerinin netleştirilmesi ve erişimin KOBİ’ler için de kolaylaştırılmasının önemine dikkat çeken panelistlerin konuşmalarından öne çıkan ifadeler şöyle oldu:
TİM, KOBİ’LERLE BANKALAR ARASINDA KÖPRÜ OLMA HAZIRLIĞINDA
TİM olarak 2022 yılının Haziran ayında sürdürebilirlik eylem planlarını açıkladıklarını söyleyen TİM Sürdürülebilirlik ve İnovasyon Çalışma Grubu Üyesi Nilgün Özdemir, şu açıklamaları yaptı: “İhracatçının küresel piyasalarda rekabet gücünü artırmak hedefindeyiz. İhracatçılarımızın karşılaşabileceği olası riskleri bertaraf edebilecek çalışmalar yapıyoruz. Mevzuatlar tsunami gibi karşımıza çıkıyor. Bizim bu mevzuatlara hazırlıklı olmanın yanı sıra, AB fonlarını bulup, onlardan en iyi şekilde faydalanmamız lazım. Yapacağımız her yeşil dönüşüm hamlesinde sermaye ihtiyacı artacak. Finansmana erişimde bankalar ciddi bütçe ayırdılar ancak KOBİ’ler hala zorluk yaşıyor. TİM olarak bankalarla protokol yapma aşamasındayız. Hammaddenin yeniden kullanımı konusunda odaklanmalıyız. OSB’ler gibi ithalatı da kontrol edebileceğimiz alanları genişletmeli, kümelenmeyi sağlamalıyız. Hammaddenin de tekrar dönüştürülmesi için bir altyapı kurmalıyız.”
YEŞİL ENERJİ İÇİN MADENLERE İHTİYAÇ OLACAK
Finansman modellerinin nasıl kullanılacağı konusunda belirsizliklerin devam ettiğini, bu modellerin ileride daha net şekilde açıklanmasının önemli olduğuna değinen İMİB Başkanı Rüstem Çetinkaya, sözleri şöyle sürdürdü: “Mermer artıkları projemiz var. Bizim artığımız başka sektörlerin girdisi. Artıkların en iyi şekilde değerlendirilmesi tüm karbon ayak izlerini azaltmak için katkı sağlayacaktır. Uluslararası Enerji Ajansı’nın raporuna göre; lityum, kobalt, grafit, nikel, bakır, alüminyum gibi madenlerin kullanımı 2040’a gelindiğinde 6 kat artmış olacak. Bu stratejik madenlerle güneş panelleri, rüzgar santralleri yapılıyor, lityum pillerinde kullanılıyor. Geleceği, yeşil enerjiye geçişi madenler oluşturacak. Tüm stratejik ürünler ülkemizde var. Ancak aranıp, bulunması ve yatırım yapılması için olanaklarının sağlanması gerekiyor.”
“ENERJİ BANKASI KURMALIYIZ”
Şirketlerin yeşil enerjiye geçmesi konusunda ücretsiz eğitimler ve destek verdiklerinin altını çizen İstanbul Büyükşehir Belediyesi İstanbul Enerji Genel Müdürü Yüksel Yalçın, şu bilgileri paylaştı: “Firmaların enerji tüketimlerini en aza indireceği çalışmalar yapıyoruz. Yeni nesil aydınlatma elemanlarına önem vermeliyiz. Bunun için en az enerji tüketen ürünü almaktan başlamalıyız. Ülkemizin 2040 karbon sıfır hedefi için yapılacak her yatırımın oran fark etmeksizin vergiden muafiyetinin sağlanması veya en aza indirilmesi için yapılacak her çalışma önemli. Güneşin baktığı her metrekare potansiyel bir enerji alanıdır. Bunları iyi değerlendirmeli ve güneş enerji santralleri kurmalıyız. Her firmamız kendi enerjisini kurduğunda hedefl erimizi başarabiliriz. Türkiye mutlaka enerji bankasını kurmalı. Enerji teknolojileri üniversitesi kurmalı, enerji borsasını geliştirmeliyiz. Kamunun da ihalelerde önceliği yerli şirketlere vermesi gerekiyor.”
