MEHMET KAYA / ERZURUM
ELDER Genel Sekreteri Fakir Hüseyin Erdoğan, gelecek dönemde enerji sektöründe büyük yatırımlar gerektiğini, Türk şirketlerin 2026-2030 yeni tarife dönemi için yatırım planlarını henüz tamamlamadıklarını söyledi. Yeşil dönüşüm ve net sıfır karbon salımı hedefleri nedeniyle, yenilenebilir enerji yatırımların öne çıktığını; uluslararası kuruluşların kömür ve doğalgaz santrallerine kredi vermeyeceklerini çeşitli toplantılarda açıkça dile getirdiğini kaydeden Erdoğan, güneş ve rüzgar başta olmak üzere yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektriğin yönetiminin kritik önemine vurgu yaptı.
Erdoğan, gelecek dönemde elektrik fiyatının petrol gibi referans haline geleceğini söyledi. Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (ELDER) tarafından organize edilen dağıtım bölgeleri basın turları kapsamında Erzurum’da gazetecilerle bir araya gelen Fakir Hüseyin Erdoğan, rüzgar ve güneşe dayalı elektrik üretiminin dış şartlara bağlı olduğunu, bu nedenle ihtiyaç duyulan anlık elektriğin sağlanmasında şebeke yönetiminin öne çıktığını kaydetti.
Aynı zamanda iletim-dağıtım yatırımlarının da kritik öneme yükseldiğini vurguladı. Erdoğan, “Şebeke esnekliği denilen kavram içinde depolamaya ihtiyaç duyuluyor. Mesela geçen ay Almanya’da iki kez güneş ve rüzgara dayalı elektrik minimum seviyeye indi. Almanya elektrik şebekesi merkezi olduğu için enterkoneksiyonlardan aldığı elektrikle şebekeyi ayakta tutabildi. Yenilenebilir kaynakların şebekeler üstündeki etkisi çok büyük çünkü kesintili üretim rejimine sahipler. Doğalgaz, kömür ya da HES gibi kararlı bir üretim sağlayamıyorsunuz” dedi.
Referans fiyat brent petrol yanında elektrik fiyatı olacak
Baz yükler konusunda, kömür, doğalgaz gibi kaynakların uluslararası kuruluşlarca finanse edilmeyeceği yönünde açık mesajlar verildiğini kaydeden Fakir Hüseyin Erdoğan, şebeke esnekliğine yönelik doğalgaz, kömür, nükleer santral yanında depolamanın rol oynayabileceğini belirtti. Erdoğan, bunun ileri aşamasının şebekelere yapılacak yatırımlar olduğunu belirterek şunları kaydetti: “2053 net sıfır hedefine giden yolda bunların hepsinin birden optimum şekilde değerlendirilmesi gerekiyor. Türkiye’deki dağıtım şirketleri ne kadarlık yatırım ihtiyacı olduğunu ortaya koyacaklar ama size şöyle söyleyeyim. Uluslararası Enerji Ajansı’nın yapmış olduğu çalışmalar, analizler önümüzdeki 2030 yılına kadar iletim ve dağıtım şebekelerine yılda 600 milyar dolarlık yatırım yapılması gerektiğini ortaya koyuyor. Avrupa’ya baktığımızda Avrupa her yıl 2050 net sıfır hedefini yakalamak için her yıl sadece dağıtım şebekesine yılda 67 milyar Euro yatırım yapılması gerektiğini hesapladı. Birleşik Krallık 6 yıllık tarife döneminde 2026’ya kadar iletim ve dağıtıma 98 milyar Euro yatırım yapacak. Çünkü elektrifikasyon arttıkça artık bir müddet sonra Brent petrol fiyatının yanında elektrik fiyatı nedir diye bakmaya başlayacağız. Referans fiyatın elektrik olmaya başladığı sürecin içerisinde de işin omurgasını oluşturan şey şebekeler. Burada da küçük ölçekli çatı tipi gibi böyle küçük santrallerin daha yaygınlaştığı da düşünüldüğünde esas itibariyle işin odağında dağıtım şebekeleri olacak.”
“Ucuz tarifenin kalkması az kişiyi etkileyecek”
ELDER Genel Sekreteri Fakir Hüseyin Erdoğan, yıllık tüketimi 5 bin kWh üzerindeki tüketime sübvansiyonlu elektrik satışının kaldırılma karanının 1 Ocak’tan geçerli olacağını, Şubat ayında ilk hesaplamaların yapılacağını hatırlatarak, ticarethaneler dışında yaklaşık 40 milyon mesken abonesinden ancak 1,5 milyonunun şimdilik bu karardan etkileneceğini söyledi. İlk hesaplamada Ocak ayı itibariyle geçen 11 aylık tüketimin dikkate alınacağını belirten Erdoğan, vatandaşların yıllık tüketimi hakkında bilgi edinebileceğini, limiti aşacak olan abonelerin serbest tüketici olarak elektrik alma anlaşması yapmaması halinde, son kaynak tedarik fi yatı üzerinden elektrik bedeli ödeyeceklerini vurguladı.
