ESRA ÖZARFAT/BURSA
Bursa Sanayicileri ve İşinsanları Derneği (BUSİAD), kentin ekonomisinin ve sanayi sektörünün nabzını tuttuğu 2025 yılı Nisan ayı İktisadi Yönelim Anketi sonuçlarını kamuoyuyla paylaştı.
Bursa Uludağ Üniversitesi İktisat Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Metin Özdemir katkısıyla hazırlanan rapor, Türkiye’nin önemli sanayi merkezlerinden biri olan Bursa’daki firmaların üretim, yatırım ve ihracat beklentilerinin giderek kötüleştiğini ortaya koydu. Anketin en çarpıcı sonucu, 2025’in ilk çeyreğinde yatırım eğilimlerinin belirgin biçimde azaldığı yönünde. Firmalar, önümüzdeki 12 ay içinde gerek makine-teçhizat, gerekse bina-tesis yatırımlarını önemli ölçüde azaltacaklarını beyan etti. Bu durum, reel sektörde büyüme ivmesinin ciddi biçimde yavaşladığını gösteriyor. Firmalar ayrıca üretim kapasitelerinde artış beklemiyor. Ankete katılanların tamamı, gelecek üç ayda üretim hacimlerinde kayda değer bir değişim öngörmediğini ifade ederken, istihdam düzeylerinde de sadece sınırlı bir artış beklentisi hakim.
“Kur şoku, faiz ve enflasyon dengeleri bozdu”
BUSİAD’ın değerlendirmesinde, Mart 2025’te yaşanan kur şokunun ekonomideki dengeleri sarstığına işaret ediliyor. Açıklamada TCMB’nin faiz indirimi yönündeki politikasına rağmen, finansal koşulların sanayiyi zorladığı belirtilirken, “Kur şokunun yıl sonu enflasyon hedeflerini tehlikeye attığı, faiz artışlarının ise büyüme açısından aşağı yönlü baskı oluşturduğu görülmektedir. Mevcut göstergeler, sanayi sektöründe olumsuz bir görünümün devam ettiğine işaret etmektedir.” denildi.
Anket sonuçlarına göre ihracat yapan firmalar, önümüzdeki üç aya dair siparişlerinde düşüş bekliyor. Bu durum özellikle otomotiv ve tekstil gibi ihracata dayalı sektörlerde durgunluk sinyali olarak yorumlanıyor. Ayrıca, firmaların kur riski algısında belirgin bir artış olduğu, TL cinsi kredi faiz oranlarının ise önceki çeyreğe göre ciddi oranda yükseleceği beklentisi dikkat çekiyor. Aynı zamanda firmaların finansman ihtiyacının da artış eğiliminde olduğu kaydedildi. Ankete göre, firmalar gelecek üç ayda birim maliyetlerinde artış bekliyor. Ancak bu maliyet artışlarına rağmen satış fiyatlarında aşağı yönlü bir beklenti söz konusu.
“Heder olan hepimizin emekleri”
BUSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Buğra Küçükkayalar, anket sonuçlarını değerlendirdiği açıklamasında, ekonomik ortamın özellikle Mart ayında yaşanan siyasi gelişmelerden ciddi biçimde etkilendiğini vurguladı. Küçükkayalar, “Düze çıkıyoruz derken yaşanan gelişmeler, zaten kırılgan olan ekonomimizi gerçekten olumsuz etkiledi. Heder olan hepimizin emekleri, ülkemizin gelirleri olmuştur. Bunları yerine koymak kolay değil. Temennimiz, dünyada giderek belirginleşen ticaret savaşlarının toz duman ortamına bu kadar kırılgan bir yapıyla dalmayalım. Umudumuz, yaklaşan fırtınayı ve doğabilecek fırsatları görüp tedbirleri gecikmeden almamız yönündedir. Kaybedecek enerjimiz kalmamıştır.” dedi. Küçükkayalar ayrıca Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerin ekonomi dışı faktörlerden çok daha fazla etkilendiğini ve bu kırılgan yapının acilen güçlendirilmesi gerektiğini söyledi.