MEHMET BELGEN - İÇİM SÜT CIO’SU
Yapay zekâ, yalnızca teknoloji şirketlerinin değil, geleneksel sektörlerin de çalışma modellerini dönüştüren stratejik bir araç haline geldi. Günümüzde veriyle çalışan her sektör, yapay zekânın sunduğu hız, verimlilik ve öngörü gücünden faydalanarak iş yapış biçimlerini yeniden şekillendiriyor. Sadece operasyonel süreçleri optimize etmekle kalmayan bu teknoloji; karar alma mekanizmalarını güçlendiriyor, müşteri deneyimini kişiselleştiriyor ve inovasyonu tetikliyor. Sağlık, finans, lojistik, üretim gibi pek çok farklı alanlarda etkisini gösteren bu teknoloji, öngörü kabiliyeti sayesinde işletmelere hem verimlilik hem de sürdürülebilirlik kazandırıyor. Son yıllarda gıda ve tarım sektöründe de öne çıkan yapay zekâ uygulamaları, üretim planlamasından kaynak yönetimine kadar birçok sürecin yeniden tanımlanmasına imkân sağlıyor.
Çiğ süt tedarikinde yapay zeka
Girişte de belirttiğim gibi yapay zekâ kullanımı hemen her sektörde karşımıza çıkıyor. Verimlilik artışı sağlamak üzere geliştirilebilecek yapay zekâ destekli proje alanları çok geniş. Biz İçim Süt olarak sektörümüzde üretimden lojistiğe satıştan pazarlamaya yapay zekâ uygulamalarının entegre edilebileceği pek çok alan görüyoruz. Yakında uygulamaya geçecek olan yapay zekâ destekli bir projemiz, çiğ süt alımı süreçlerimizle ilgili.
Çiğ süt üretimi; yılın farklı dönemlerinde hava koşulları, yem erişimi ve hayvanların laktasyon döngüleri gibi faktörlere bağlı olarak artar veya azalır. Mevsimsellikten kaynaklanan bu dalgalanmalar, süt arzında düzensizliklere ve çiğ süt tedariğinde planlama zorluklarına yol açar. Biz, işimizin başlangıç noktası olan çiğ süt tedariğindeki bu zorluğa çözüm üretmek amacıyla yapay zekânın tahminlemedeki gücünden yararlanmaya karar verdik ve bir proje geliştirdik. “Çiğ Süt Arz, Miktar ve Fiyat Tahminleme Simülasyonu”, yapay zekânın sunduğu öngörü yetkinliğini sahaya taşıyan öncü bir uygulama olacak.
TÜBİTAK desteği
Türkiye’de çiğ süt arz, miktar ve fiyat tahminlerini güçlendirerek riskleri azaltmayı hedeflediğimiz bu proje; aynı zamanda kamu, sanayi, üniversite ve teknoloji sağlayıcıları arasında iş birliği modelinin başarılı bir örneğini de temsil ediyor. Yıldız Teknik Üniversitesi ve bir danışmanlık firması ile iş birliği içerisinde geliştirdiğimiz projemiz TÜBİTAK’ın ‘Yapay Zekâ Ekosistemi Çağrısı’ kapsamında yapılan binlerce başvuru arasından destek almaya hak kazanan 12 projeden biri oldu.
Çift yönlü tahminleme
Proje kapsamında geliştirdiğimiz sistem hem arz hem de talep tarafını analiz eden çift yönlü bir tahminleme motoru içeriyor. Arz boyutunda hayvan varlığı, yem fiyatları, et kesim oranları ve ithalat verileri gibi çok sayıda değişken değerlendirilirken; talep tarafında ise tüketici davranışları ve satış verileri sürece dahil oluyor. Sistemlerimizle entegre çalışacak olan bu yapı, mobil uygulama ve gösterge panelleri aracılığıyla sahadan gelen fiili süt miktarları ile tahminleri karşılaştırarak lojistik ve üretim planlamasında sapmaları en aza indirmeyi hedefliyor.
Yüzde 98 doğruluk hedefi
Yapay zekâ tabanlı bu sistem, yalnızca öngörü değil aynı zamanda senaryo simülasyonu da sunuyor. Bu sayede, örneğin yem fiyatı veya et kesim oranı gibi parametrelerin arz üzerindeki etkisi önceden görülebilecek, bu da şirketimizin olası risklere karşı erkenden aksiyon almasını sağlamış olacak. Uygulama sayesinde tahmini doğruluk oranının yüzde 97-98 seviyelerine ulaşmasını hedeflerken, üretim ve vardiya planlamasında da belirgin iyileşmeler kaydetmeyi bekliyoruz. Yapay zekâ kullanımının sağlayacağı kazanımlarla kaynaklarımızı daha etkin yönetebileceğiz ve maliyetlerimizi azaltacağız.
Bu kazanımlar, yapay zekânın süt sektöründe operasyonel verimliliği artırmanın ötesinde, iş yapış şeklimizi dönüştüren stratejik bir yönetim aracı haline de geldiğini gösteriyor. Kaynak kullanımını optimize eden, maliyetleri düşüren ve karar alma süreçlerini hızlandıran sistemler, hiç şüphesiz ki şirketlerin rekabet gücünü de artırıyor. Aynı zamanda stratejik karar alma süreçlerini güçlendirerek sektöre bütünsel bir dönüşüm sunuyor. Yapay zekâ; çiğ süt tedariğinden üretim planlamasına ve satışa kadar her adımda sağladığı öngörü ve esneklikle, kaynakların daha etkin kullanılmasına ve maliyetlerin azaltılmasına imkân tanıyarak süt endüstrisinin sürdürülebilirliği açısından da önemli bir rol oynuyor.
