Ümit Işık
Ticaret başmüfettişi
5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu’nun “Odaya kayıt” başlıklı 6’ncı maddesinin birinci fıkrasında; esnaf ve sanatkârların sicile kayıtları yapılmadıkça, hiçbir şekilde odaya kaydı yapılamayacağı ve sicile kayıt olan esnaf ve sanatkârlara ait bilgilerin sicil tarafından elektronik ortamda, ilgili odaya kayıt için gönderileceği ve ilgili oda yönetim kurulunun bu kişilerle ilgili üyelik kararlarını ilk toplantısında alacağı belirtilmiştir.
Kanunun “Sicile kayıt mecburiyeti ve sicil işlemleri” başlıklı 68’inci maddesinde ise bu kanun kapsamındaki esnaf ve sanatkârlar, yanlarında çalışanlar hariç, çalışmaya başladıkları tarihten itibaren durumlarını otuz gün içinde bağlı bulundukları sicile tescil ve Sicil Gazetesi’nde ilan ettirmekle yükümlü oldukları belirtilmiş ve bu yükümlülüğü yerine getirmediği tespit edilenlerin birlik tarafından ruhsat vermekle yetkili ilgili kurum ve kuruluşlara bildirileceği, ilgili kurum ve kuruluşların, sicil kaydı yapılana kadar bunların faaliyetlerini durduracakları belirtilmiştir.
Dolayısıyla esnaf ve sanatkârın faaliyet gösterebilmesi için esnaf siciline ve faaliyetine uygun esnaf odasına kayıt yaptırması zorunlu bulunmaktadır. Sicile ve odaya kayıt sırasında ise bazı harç ve ücretlerin ödenmesi gerekmektedir.
Esnaf Sicili’ne kayıt sırasında esnaf ve sanatkârın ödemek zorunda olduğu harç ve ücretlere aşağıda yer verilmiştir.
Kayıt ücreti/yıllık aidat
Sicile ilk kayıt sırasında esnafın ödeyeceği kayıt ücreti, asgari ücretin onda birinden az, yarısından fazla olamaz. Kayıt ücreti, esnaf ve sanatkârların sicil kaydı esnasında sicil müdürlüğü tarafından tahsil edilmektedir. 01.01.2025-31.12.2025 tarihlerinde geçerli olmak üzere Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu’nca, oda gruplarına ve muafiyet grubuna göre belirlediği kayıt ücreti 2 bin 800 TL olmuştur.(TESK’in 31.12.2024 tarihli ve 2024/130 sayılı Genelgesi) Bu ücretin yarısı üye olunacak odanın hesabına yatırılmakta, diğer yarısı ise sicil hizmetlerinde kullanılmak üzere birlik hesabına yatırılmaktadır. Ayrıca oda üyeleri her yıl aidat ödemek zorundadır. Üyenin odaya ödeyeceği yıllık aidat, yine asgari ücretin onda birinden az, yarısından fazla olamaz. Kayıt ücretinin alındığı yıl için ayrıca yıllık aidat alınmaz. 2025 yılı için yıllık aidat 2 bin 610 TL olarak belirlenmiştir.
Esnaf ve sanatkar tescil sicil harcı
5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu’nun 69’uncu maddesi gereği esnaf ve sanatkârlar “Esnaf ve Sanatkâr Sicili” ile ilgili işlemlerde, 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun Ticaret Sicili Harçları hükümlerine göre hesap edilecek harcın yarısını ödemektedirler. Alınan bu harcın ret ve iadeler düşüldükten sonra kalan tutarının yüzde 25’i ilgili birliğe gelir kaydedilmek üzere aktarılmaktadır. 2024/126 sayılı TESK Genelgesi’ne göre 01.01.2025 tarihinden geçerli olmak üzere esnaf ve sanatkârların tescil sırasında ödeyecekleri sicil harcı 2.297,65 TL olmuştur.
Yine aynı Genelgeye göre esnaf ve sanatkârların sicil kayıtlarında yapacağı değişiklik (Tadil) işleminde 1.138,10 TL ve kaydın silinmesi işleminde (Terkin) 442,65 TL harç alınacaktır. Esnaf ve Sanatkârların kayıt ve belge suretleri ve bunları tasdiki için ödeyecekleri harç tutarı ise 111,95 TL olmuştur.
Sicil tasdiknamesi harcı
Esnaf ve sanatkârın sicile tescil yaptırması halinde ilgiliye onaylı sicil tasdiknamesi verilir. Esnaf ve Sanatkârlar Sicil Yönetmeliği’ne göre sicile kayıt sırasında sicil müdürlüklerince düzenlenen sicil tasdiknamesi karşılığında 2024/126 sayılı TESK Genelgesi’ne göre 01.01.2025 tarihinden geçerli olmak üzere tasdikname harcı 376,55 TL olmuştur. Tasdiknamenin geçerlilik süresinin dolması halinde ilgililerin talebi üzerine, gideri ve harcı tahsil edilerek yeni tasdikname düzenlenir.
Birlik evrak bedeli
Esnaf ve sanatkârlar meslek kuruluşlarının düzenledikleri ve onayladıkları belgeler ile yaptıkları hizmet karşılığında alacakları ücretlerin miktar ve oranı; maktu olanlarda, belirlenen kayıt ücreti ve yıllık aidatın onda birinden, nispi olanlarda ise belgede geçen değerin binde onundan fazla olamaz.
TESK’in 2024/130 sayılı Genelgesi uyarınca kayıt sırasında verilen hizmet ve belge karşılığında “Hizmet Karşılıkları ve Belge Ücreti” adı altında 2025 yılı için 261,00 TL (yıllık aidatın onda biri) ücret alınacaktır.
Gazete ilan ücreti
Sicile kayıt edilen ve Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Sicil Gazetesi’nde ilanı gereken hususların ilan edilmesi için Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu hesabına yatırılan paradır.
Ticaret Bakanlığı’nın 23.12.2024 tarih ve 104257546 sayılı onayı ile uygun görülen Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Sicil Gazetesi İlan Ücret Tarifesi, 23.12.2024 tarih ve 265 sayılı Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Sicil Gazetesinde yayımlanmış olup, 02.01.2025 tarihinde yürürlüğe girmiştir. (TESK’in 24.12.2024 tarihli ve 2024/115 sayılı Genelgesi)
Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Sicil Gazetesi İlan Ücret Tarifesi
(2025/Ocak)
| İlan Türü | Kalkınmada öncelikli yöreler dışında kalan illerin Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Sicil Gazetesi ilan ücretleri (TL) | Kalkınmada öncelikli yörelerdeki illerin Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Sicil Gazetesi ilan ücretleri (TL) |
| Tescil (ilgiliye verilecek 2 adet gazete bedeli dahil) | 328 | 246 |
| Terkin (ilgiliye verilecek 2 adet gazete bedeli dahil) | 76 | 57 |
| Tadil (ilgiliye verilecek 2 adet gazete bedeli dahil) | 115 | 86 |
| Özel ilanların kelimesinden (nokta, virgül dahil) | 3,74 | 2,80 |
| İkiden fazla gazete talep edenlerden beher gazete için | 3.74 | 2,80 |
Bu itibarla sicil gazetesi ilan ücretleri de dahil Ankara, İzmir ve İstanbul gibi Büyükşehirlerde 2025 yılında ilk kayıt/tescil sırasında esnaf ve sanatkarlar tarafından ödenecek ücretler aşağıdaki gibidir.
| Ücret kalemi | Miktar(TL) | |
| 2024 | 2025 | |
| 1-Kayıt ücreti | 2.010,00 | 2.800,00 |
| 2-Tescil sicil harcı | 1.596,40 | 2.297,65 |
| 3-Sicil tasdikname harcı | 261,65 | 376,55 |
| 4-Birlik evrak bedeli | 201,00 | 261,00 |
| 5-Gazete ilan ücreti | 228 | 328,00 |
| Toplam | 4.297,05 | 6.063,20 |
