ŞEBNEM TURHAN
Yabancı yatırımcılar Borsa İstanbul verilerine göre bu yılın ilk 7 ayında 2.8 milyar doları aşan bir net giriş gerçekleştirdi hisse senedi piyasalarında. 2018 yılından bu yana yabancı yatırımcı Türkiye borsasından 7 yılda 17.3 milyar dolarlık çıkış gerçekleştirdi. Bu yıl ise durum tersine dönmüş gibi görünüyor. Merkez Bankası verilerine göre de piyasa fiyatı ve kur hareketlerinden arındırılmış olarak 15Ağustos haftası itibariyle yılbaşından bu yana net giriş 2 milyar doları aştı. Yabancının girişi devam ederken Borsa İstanbul BİST100 endeksi 11 bin 301,85 puan ile tarihi zirvesine çıkarak rekor kırdı.
Borsa İstanbul yabancı yatırımcıların temmuz ayına ilişkin hareketlerini açıkladı, bu nisandan bu yana art arda dört aydır yabancının alım tarafında olduğunu ortaya koydu. 19 Mart’ta İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınıp tutuklanmasıyla yaşanan finansal sarsıntıyla sert satış yapan yabancı yatırımcılar nisandan bu yana alım tarafında yer alıyor. Temmuzda da alım yapan yabancının ilgisi kademeli şekilde toparlanıyor. Uzmanlar belirsizliklerin azalması, makroekonomik göstergelerde istikrar sinyallerinin güçlenmesi ve para politikasında gevşeme adımlarının öne çıkmasıyla birlikte Borsa İstanbul’da iyimserliğin korunması ve yabancının ilgisinin de devam etmesini bekliyor.
Son 7 yılda çıkış 17.3 milyar dolar
Temmuzda Borsa İstanbul verilerine göre yabancı yatırımcılar net 891.3 milyon dolar alım yaptı. Bu yıl ocakta 253.3 milyon dolar, şubatta 301.2 milyon dolar net giriş yaparken martta yaşanan sarsıntı sonrası 171.3 milyon dolarlık net satış gerçekleştirdi. Nisanda 105 milyon dolar, mayısta 351.8 milyon dolar, haziranda 1 milyar 80 milyon dolar alım yapan yabancının temmuz sonu itibariyle toplam net alımı 2 milyar 811,5 milyon dolara ulaştı. 2018 yılında 2 milyar dolar, 2019'da 600.8 milyon dolar, 2020'de 4.6 milyar dolar, 2021'de 1.6 milyar dolar, 2022'de 4.5 milyar dolar, 2023'te 960.4 milyon dolar ve 2024'te 3 milyar doları aşan çıkış gerçekleştirdi. Böylece 17.3 milyar dolarlık net çıkış yaşandı ve bir dönem yüzde 60'lara kadar varan borsada yabancı yatırımcı payı yüzde 40'ın altına indi. Bu döngü 2025 ile birlikte tersine dönecek gibi görünüyor. İlk 7 ay sonunda alımları devam ediyor yabancı yatırımcının.
Merkez Bankası’nın piyasa fiyatı ve kur hareketlerinden arındırılmış verileri de 15 Ağustos ile biten hafta yani yılın 7.5 ayında yabancı yatırımcının net girişinin 2 milyar doları aştığını gösteriyor. Özellikle 19 Mart finansal sarsıntısı sonrası sert satışlar yapan yabancı yatırımcı son 8 haftadır ise kesintisiz net alıcı pozisyonunda bulunuyor. 19 Mart’tan sonra yabancının net girişi de 985.64 milyon dolara ulaştı.
Borsa İstanbul BİST100 endeksinde rekor
Yabancının alımları sürerken Borsa İstanbul endekslerinde de dün pozitif bir gün yaşandı. BİST 100 endeksi 11 bin 301,84 puan ile tarihi zirvesine çıkarken bankacılık endeksi ile holdingler endeksindeki güçlü hareketler dikkat çekti. Bu yıl BİST100 endeksi yüzde 14,6 yükselirken bankacılık endeksi yüzde 12'ye yaklaşan bir hareket gösterdi. Bu ay ise BİST100 endeksi yüzde 5'e yaklaşan getirisi ile öne çıkıyor. Ulaştırma endeksi de yüzde 13'ü aşan yükselişini ağustos ayının ilk yarısında gerçekleştirmeyi başardı. Merkez Bankası menkul kıymet istatistiklerine göre yabancı yatırımcı hisse senedinin yanı sıra devlet tahvillerinde de 19 Mart sonrası yaptığı çıkışın ardından geri dönüş hareketi sergiliyor. Verilere göre yabancı yatırımcı Geçen hafta yabancı yatırımcılar devlet tahvillerinde 1 milyar 99,64 milyon dolarlık güçlü bir alım sergiledi. Yılbaşından bu yana ise tahvillerde yabancının çıkışı 298 milyon dolara geriledi. 19 Mart sonrasında ise yabancı yatırımcının net çıkışı halen 3.87 milyar dolar ile yüksek seviyede bulunuyor.
