YENER KARADENİZ/İSTANBUL
Birleşmiş Markalar Derneği’nin (BMD) Fast Company ile düzenlediği ve bu yıl 5. kez yapılan Perakende Zirvesi 2025, Sektörde "Ne oldu ne olacak" teması ile gerçekleştirildi. 2020’den bu yana düzenlenen organizasyonda "Ticaret savaşları Türkiye’yi nasıl etkileyecek" konulu oturumda konuşan Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, son dönemde artış trendine girse de Çin’in etkisi ile e-ithalatın baskısı altında ilerleyen e-ihracat ile ilgili konuşarak, “Çin, bu konuda piyasayı allak bullak etti. 50 milyar dolar e-ihracatı var Çin’in. Bu markaların Türkiye’ye gelmesi piyasayı bozuyor. Bu konuda bakanlık hassas. Belirlenen tavan fiyat kurtarmıyorsa 22-23 Euro’ya düşebilir. Bu baremi aşağı düşürme noktasında karar alabileceklerini söylediler. Öyle bir fiyat olma şansı yok. Biz üretici olarak oradan alıp satsak çok daha fazla kar ederiz. İnsanın şaşırmaması mümkün değil” ifadelerini kullandı.
İhracatın seyri ve üretim maliyetleri ile ilgili de konuşan Gültepe, “Maliyetler AB ile eşit olmaya başladı. Bu da imalat sanayini etkiledi. Emek yoğun sektörler daha fazla sorun yaşıyor. Kur ve enflasyon paralel giderse daha sağlıklı sonuçlar ortaya çıkar. Teşvikler ile ilgili de gidilecek daha fazla yol yok. Dolar bazında pahalıysanız teşviklerle yapılacak bir şey yok. İhracattan aldığımız payın yukarı çıkması lazım. Katma değer diyoruz, birim değer diyoruz ama yıllardır 1,5 dolarda duruyoruz” ifadelerini kullandı. Hammadde ve ara malında ciddi vergiler bulunduğunu dile getiren Gültepe, şöyle devam etti: “Türkiye mamul satarak mı yoksa hammadde satarak mı büyümeli? Buna karar verilmeli. Mamul satacaksak hammaddeye dünya fiyatları ile ulaşmamız lazım. Yüzde 10 problem değil ama fak açılırsa rekabetçi olma şansınız kalmıyor” dedi.
Perakende sosyolojisi oturumu düzenlendi
Etkinlikte moderatörlüğünü ETİD Başkanı Hakan Çevikoğlu’nun gerçekleştirdiği ve konuşmacıları arasında Jumbo Genel Müdürü Hakan Zihnioğlu ve Rubikpara Yönetim Kurulu Yusuf Akbal’ın yer aldığı Perakende Sosyolojisi konulu bir oturum düzenlendi. Oturumda konuşulan Hakan Zihnioğlu, talebin bölge ve tüketici grubuna göre değiştiğini belirterek, tüketimde birbirinden farklı hareketler gördüklerini anlattı. Rubikpara Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Akbal ise üründen ziyade deneyimin karar verme sürecine etkisinden bahsederek, “Müşteri mağaza içindeki ödeme kuyruğunu görünce çıkma oranı yüzde 86. Kuyruğa girse bile alışverişten vazgeçme oranı yüzde 66” diye konuştu. "İş insanları için denemeler" konulu oturumda konuşan Eczacıbaşı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Eczacıbaşı, başarı koşullarından birinin odaklanmak olduğunu belirtti.
■ Yüzde 10 vergiye rağmen ABD’ye ürün satmak zor
LC Waikiki Yönetim Kurulu Başkanı Vahap Küçük, savaşlar ve ekonomik zorluklar ile yıla başladıklarını belirterek, “Adette yüzde 12 büyüme gerçekleşti. Beklediğimiz satışlar olmadı. Ortadoğu yeteri kadar gelmedi, gelenlerin de gelir düzeyi çok yüksek değildi. TL’nin seyri de belirleyici oldu. Nisan eski bayramlar kadar olmasa da toparlanan bir ay oldu. LCW olarak tutarda hedefi yakaladık ama adette geride kaldık” dedi. ABD Başkanı Trump’ın son dönemde başını çektiği korumacılık önlemleri konusunda da konuşan Küçük, Fas’a Cezayir’e girdikleri dönemde gümrük vergisi olmadığını ancak şimdi yüzde 30 vergi uygulandığını belirterek, “Türkiye’nin bu maliyetler ile ABD’ye ürün satması zor. Vergiler ABD’ye bir avantaj sağlamaz. Bangladeş, Myanmar, Hindistan gibi pazarların dolması lazım ki iş bize gelsin” şeklinde konuştu.
■ Mart, geçen aydan iyi geçen yıldan kötü
BMD Başkanı Sinan Öncel, sektör ile ilgili yaptığı değerlendirmede devam eden mart ayı anketi sonuçlarını paylaşarak 134 markanı en çok sorun yaşadığı konunun fahiş kira artışları ve ortak alan giderleri olduğunu söyledi. Satışlar ile ilgili de konuşan Öncel, “Ocak ve şubatta satışlar gerilemişti. Mart ayı şubattan daha iyi. Ama geçen yılın mart ayına göre adetlerde düşüş var. Nisan ise kimi markada iyi kimi markada kötü gidiyor” açıklamasında bulundu.
