İsviçre bankası UBS dün yaptığı açıklamada, ABD'deki süper zenginler arasındaki önemli kazanımların Çin'deki düşüşü fazlasıyla telafi etmesiyle, dünyadaki milyarderlerin sahip olduğu servetin geçtiğimiz yıl yaklaşık %17 oranında arttığını söyledi. UBS tarafından hazırlanan 2024 Milyarder Hedefleri Raporu’na göre, 2015-2024 arasında küresel milyarderlerin serveti 6,3 trilyon dolardan 14 trilyon dolara yükselerek %121 arttı.
Aynı dönemde dolar milyarderlerinin sayısı da %50 artarak 2 bin 682’ye çıktı. Dünya Bankası'na göre, geçen yıl dünya nüfusu 8 milyarın biraz üzerindeydi ve gayrisafi yurtiçi hasılası (GSYH) yaklaşık 105,4 trilyon dolardı; bu da insanlığın küçük bir parçasında ne kadar büyük bir servetin yoğunlaştığının altını çiziyor. Yılın yeni milyarderlerinin çoğu kendi kendini yetiştirmiş kişilerdi.
Bankanın 2023 yılı raporu, yeni milyarderlerin girişimcilikten ziyade miras yoluyla daha fazla servet edindiğini göstermişti. Haziran ve eylül ayları arasında milyarderlerle yapılan bir ankete ve süper zenginlere ilişkin servet verilerine dayanan son rapor, jeopolitik çatışma riski ve enflasyonun başlıca endişeleri olduğunu gösterdi. Anket aynı zamanda Kuzey Amerika'nın ezici bir çoğunlukla önümüzdeki yıl en iyi yatırım getirilerini sunacağını gösterdi.
Milyarder sayısı ABD’de artarken Çin’de azaldı
Dünyanın en büyük ekonomisine sahip ABD’de milyarderlerin sayısı, sanayi ve teknoloji patronlarının öncülüğünde 751'den 835'e yükselirken, toplam servetleri 4,6 trilyon dolardan 5,8 trilyon dolara çıktı. Dünyanın ikinci büyük ekonomisine sahip Çin’de ise milyarderlerin hem sayısında hem de servetlerin de azalış görüldü. Çin'de 2024 yılında milyarder sayısı 520'den 427'ye inerken, bunların servetleri ise 1,8 trilyon dolardan 1,4 trilyon dolara geriledi.
Önceki UBS rakamlarına göre 2021 yılında Çin’in toplam serveti 2,5 trilyon dolardan fazla olan 626 milyarder vardı. UBS küresel servet yönetimi stratejik müşteriler başkanı Benjamin Cavalli, düşüşün emlak piyasalarındaki kayıpları ve daha az kesin bir ekonomik görünümün ortasında Çin'in en zenginlerinden bazılarının sahip olduğu şirketlerin değerindeki gerilemeyi yansıttığını söyledi.
Raporda Hindistan'ın milyarder sayısının geçtiğimiz yıl beşte bir oranında artarak 185'e, servetlerinin ise %40'tan fazla artarak yaklaşık 906 milyar dolara ulaştığı belirtildi. Avrupa’nın en büyük ekonomisi Almanya’da ise 109 milyarderin serveti 576 milyar dolar oldu. Batı Avrupa'da İsviçre, İngiltere'yi geride bırakarak Almanya'dan sonra en fazla milyardere sahip ikinci ülke oldu ve toplam milyarder sayısını 10 artırarak 85'e çıkardı.
Teknoloji milyarderleri zirvede
UBS'in raporuna göre son 10 yılda servetlerinde en yüksek artışı teknoloji milyarderleri kaydetti. Teknoloji milyarderlerinin servetleri, yapay zeka, siber güvenlik, fintek, 3D baskı ve robotik alanında yaşanan ivmeden dolayı üç kat artarak 2,4 trilyon dolara ulaştı. Raporda, COVID-19 pandemisinden sonra daha fazla milyarderin daha az vergi, siyasi istikrar, iyi sağlık hizmetleri ve iyi okullar arayışıyla ikamet ettiği yerlerini değiştirdiği aktarıldı. Ayrıca son 10 yılda İsviçre, Singapur, Birleşik Arap Emirlikleri ve ABD'ye milyarderlerin ilgisi arttı.
■ Türkiye’de servetler yüzde 157 büyüdü
UBS’in Küresel Servet Raporu’nda Türkiye’de zenginleşme boyutu ve geleceğe yönelik beklentilerde yükseliş öne çıktı. Türkiye’de 2022 ile 2023 arasında yetişkin başına düşen servet yüzde 157,78 seviyesinde “inanılmaz” olarak tanımlanan bir büyüme ile dikkat çekti ve diğer tüm ülkeleri geride bıraktı. Türk Lirasıyla ölçüldüğünde yüzde 157’nin üzerine çıkan servet büyümesi, dolar cinsinden hesaplandığında da yüzde 63 olarak ölçüldü. Türkiye’ye en yakın ülkeler, yaklaşık yüzde 20 artışla Katar ve Rusya olurken, onları yüzde 16’nın biraz üzerinde büyüme kaydeden Güney Afrika ve yüzde 14 ile İsrail takip etti. Türkiye’de 2008-2023 yılları arasında kişisel servetler yüzde 1708 oranında artarken, gelecek 5 yılda da dolar milyoneri sayısının yüzde 43 artması bekleniyor.