HATİCE İLKİMEN
Okulların açılmasına kısa bir süre kala, ilkokul öğrencilerinin okulda tükettiği beslenme çantalarının fiyatları, ailelerin gündeminde üst sıralara çıktı. Basit bir çanta örneğinde yer alan temel ürünler, en ucuz marketlerdeki indirimli fiyatlar dikkate alınarak hesaplandığında bile günlük maliyeti 77 TL’ye ulaşıyor. Özellikle simit, peynir, süt ve meyve gibi temel gıda maddelerinin fiyatlarındaki artış, öğrencilerin beslenme çantalarının toplam maliyetini ciddi şekilde yükseltiyor ve aile bütçelerinde gözle görülür bir baskı yaratıyor.
20 günlük beslenme çantası maliyeti en uygun 1540 TL
En ucuz satış fiyatları baz alınarak yapılan hesaplamada, 1 adet simit 15 TL’den satılırken, en ucuz 300 gramlık üçgen peynir paketleri 80 TL’ye satılıyor; beslenme çantasında kullanılan 50 gramlık porsiyonlar ise 14 TL olarak hesaplanıyor. Orta boy bir muz, kilosu en uygun 80 TL bandından hesaplandığında yaklaşık 14 TL’ye denk geliyor. Bisküvi fiyatları, en uygun atıştırmalık üzerinden hesaplandığında 12 TL civarında satılıyor. Ayrıca, 200 ml paket meyve suyu ve süt ürünleri de en uygun zincir marketlerde süt 8 TL meyve suyu 10 TL civarında tüketiciye sunuluyor. Bir de en uygun fiyatlı markanın suyunu eklediğimizde sadece standart ürünlerden oluşan bir beslenme çantasının maliyeti 77 TL’ye ulaşıyor. İçinde simit, üçgen peynir, süt, meyve, bisküvi, meyve suyu ve su gibi günlük tüketimde sık tercih edilen ürünlerin bulunduğu bu çanta, çocukların okul günlerinde ihtiyaç duyduğu temel gıdaları karşılıyor. 1 aylık yani yaklaşık 20 günlük bir okul dönemi boyunca beslenme çantası hazırlamak için yapılacak toplam harcama ise 1540 TL’yi buluyor.
Orta fiyatlı beslenme çantası günlük 145 TL’yi buluyor
Ancak çantaya simit yerine evde hazırlanan bir sandviçin eklenmesi ve kullanılan markaların değişmesi durumunda maliyet daha da artıyor; örneğin sandviç, kuruyemiş veya nispeten daha lüks markalara ait bisküvi ve meyve suları eklendiğinde, günlük maliyet neredeyse iki katına çıkarak 145 TL’ye ulaşabiliyor. Bu durumda 20 günlük bir okul dönemi boyunca toplam harcama 2900 TL’ye yaklaşarak aile bütçesinde ciddi bir yük oluşturuyor. Okul giderleri yalnızca beslenme çantasından ibaret değil; kıyafet, kırtasiye, servis ve okul içi etkinlikler gibi pek çok farklı harcama kalemi de aile bütçesini etkiliyor. Bu nedenle, beslenme çantasının maliyetindeki artış, ailelerin diğer masrafları planlarken daha temkinli davranmalarını ve bütçelerini yeniden gözden geçirmelerini zorunlu kılıyor. Gıda fiyatlarındaki yükseliş, çocukların beslenme alışkanlıkları ile aile bütçesi arasında doğrudan bir ilişki kuruyor. Çantaya eklenen her yeni ürün, toplam harcamayı artırıyor.