
BARIŞ SEDEF
Dünya Gıda Günü etkinliklerinin bu yılki teması, “Daha iyi bir yaşam ve daha iyi bir gelecek için gıda hakkı” olarak belirlendi. Dünyada kaynakların giderek azalma eğilimi gösterdiği son dönemlerde kendisini daha fazla hissettiriyor. 2030 yılına kadar SKA (Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları ve Göstergeleri) 2 Açlığa Son hedefine ulaşılması konusunda belirlenen hedeflerin gerisinde kalınması bu durumu bize somutlaştıran parametreler arasında yer alıyor. Ekonomik kriz, savaşlar ve jeopolitik risklerin artış göstermesi açlık sorununun daha fazla derinleşmesine neden oluyor. Ulusal ve uluslararası kuruluşlar tarafından yapılan çalışmalarda dünyanın açlıkla mücadele grafiğinin 15 yıl
geriye gittiğine dikkat çekiliyor. Veriler, 2023 yılında yaklaşık 733 milyon insanın, yani dünya genelinde 11 kişiden birinin ve Afrika'da her beş kişiden birinin açlıkla karşı karşıya olduğunu ortaya koyuyor. Gıda güvensizliği ve kötü beslenmeyle karşı karşıya kalmaya devam eden insanların sayısı endişe verici boyutlara ulaşmış durumda.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından belirlenen tema global bir farkındalık oluşmasına katkı sağlarken, açlıkla mücadelede ortaya konulan hedeflerin gerisinde kalındığına vurgu yapılıyor. Öyle ki bölgesel eğilimlere bakıldığında ciddi farklılıkların ortaya konulduğu görülüyor. Bu kapsamda açlıkla karşı karşıya kalan nüfus oranı Afrika ve Amerika bölgelerinde artmaya devam ederken Asya’da ise sabit kalmış vaziyette. Yani en fazla açlık çeken bölgelerin başında ise Asya kıtası başı çekmeyi sürdürüyor.
Dünyada 2 milyardan fazla insan orta veya şiddetli gıda güvensizliğiyle karşı karşıya
Öte yandan 2023 yılında tüm dünyada yaklaşık 2,33 milyar insanın orta veya şiddetli gıda güvensizliği ile karşı karşıya kaldığı, 2020 yılında COVID-19 salgını sırasında kaydedilen keskin yükselişten bu yana bu sayıda önemli bir değişiklik meydana gelmediği ifade ediliyor. Bu rakam içinde şiddetli gıda güvensizliği yaşayan 864 milyondan fazla insanın bulunduğu ve bunların kimi zaman bir gün ya da daha uzun süre yiyeceksiz kaldıkları belirtiliyor. Latin Amerika'da iyileşme gözlemlense de, özellikle nüfusunun yüzde 58'i orta veya şiddetli gıda güvensizliği ile karşı karşıya olan Afrika daha büyük ölçekli güçlüklerle mücadele ediyor. Afrika Tarım Bakanlığınca yapılan "Ulusal Gıda ve Beslenme Güvenliği Araştırması" anket çalışmalarında Güney Afrika nüfusunun yüzde 63.5'inin gıda güvensizliğiyle karşı karşıya olduğu belirtildi.
Açlıkla mücadele konusunda dünyada alınacak çok mesafe var
Sağlıklı beslenmeye ekonomik erişimin yetersiz olması da küresel nüfusun üçte birinden fazlasını etkileyen ciddi bir sorun olarak gündemdeki yerini koruyor. Gıda fiyatlarına ilişkin yeni veriler ışığında 2022 yılında 2,8 milyardan fazla insanın ekonomik nedenlerle sağlıklı beslenemediğini ortaya koyuyor. Söz konusu eşitsizliğin en çok düşük gelirli ülkelerde hissedildiği, bu ülkelerde sağlıklı beslenmeye gücü yetmeyen insanların nüfusun yüzde 71,5'ini oluşturduğu, oysa yüksek gelirli ülkelerde bu oranın yüzde 6,3 olduğu belirtiliyor. Özellikle bu sayının Asya, Kuzey Amerika ve Avrupa'da pandemiden önceki dönemde kaydedilen seviyelerin bile altına düşmesi, buna karşın Afrika'da önemli ölçüde artması dikkat çekici. Yanı sıra BM Gıda Hakkı Özel Raportörü Michael Fakhri'nin raporu da açlık konusunda önemli saptamaları içeriyor. İsrail saldırıları ve ablukasıyla felaket düzeyinde açlık çeken Filistin halkı bu konu başlığında açık ara ilk sırada yer alıyor.