MARUF BUZCUGİL/BAKÜ
“II. Azerbaycan–Türkiye Yatırım Forumu” kapsamında Bakü’de bulunan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Ticaret Bakanı Ömer Bolat ile birlikte katıldığı sohbet toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtladı.
“2026’daki koşullar ekonomik politikalarımızla daha fazla destek olacak” öngörüsünde bulunan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, bu olumlu beklentiyi dayandırdığı üç unsuru şöyle açıkladı:
“Birincisi, Avrupa Birliği ve MENA dediğimiz Kuzey Afrika ve Orta Doğu bölgeleri bu yıla göre daha hızlı büyüyecek. Dünyadaki tahminler bu yönde. Bizim de ihracatımızın yüzde 70’i bu bölgelere. Dolayısıyla buralardaki büyüme bizim ihracatımız için olumlu bir atmosfer oluşturacak.
İkincisi, emtia fiyatları, petrol başta olmak üzere, Türkiye net emtia ithalatçısı bir ülke, enerji ithalatçısı bir ülke. Tahminler, emtia fiyatlarının daha ılımlı bir şekilde devam etmesi yönünde. Tabi jeopolitik bir olumsuzluk çıkmaması halinde, şu anki tahminlere baktığımızda emtia fiyatlarının da ılımlı bir şekilde gideceği görülüyor. Bu da Türkiye için yine bir avantaj olarak önümüzde duruyor.
Üçüncü faktör ise, dünyada enflasyon hala kırılamadı pandemi sonrası. Dolayısıyla faiz indirimleri gecikti bir miktar. Ama bu döngüye de girdi gelişmiş ülkeler.
Gelişmiş ülkelerdeki faiz oranlarının düşüşü, gelişmekte olan ülkelere dönük fon akışını hızlandıracak. Oradaki faizler düşünce gelişmekte olan ülkelere finans akışı, fon akışı hızlanmış olacak.”
Dış konjonktüre içeride tarım destek verecek
2026’da dış konjonktürde beklenen olumlu gelişmelere içeride de tarımın ilave edebileceğini belirten Yılmaz, tarımla ilgili beklentisini şöyle açıkladı: “Bu sene tarımda gerçekten çok olumsuz bir yıl yaşadık. Don ve kuraklık bir arada yaşandı. Dolayısıyla yüzde 6 civarında bir küçülmeden bahsediyoruz tarımsal üretimde. İlk 9 ayda ekonomimiz yüzde 3.7 büyüdü ama bunu sanayide ve hizmetlerle sağladık. Daha çok yatırımla sağladık, üretimle sağladık. Tarımda ise 3. çeyrekte 12.7’lere varan bir küçülme var, 4. çeyrek daha iyi gidiyor. Yıl genelinde yüzde 6 civarında tarımda bir küçülme söz konusu. Tahminlerimize göre söylüyorum tabii. Dolayısıyla bu yıl tarım büyümeyi de enflasyonu da olumsuz etkiledi ama gelecek yıl bu talihsizlikleri yaşamazsak, normal bir yıl olursa tarımda, bu da olumlu yansıyacak gelecek yıla. Baz etkisinden dolayı hem büyüme açısından, hem enflasyonla mücadele açısından iki bakımdan da gelecek yıla bu olumlu yansıyacak diye bekliyoruz.”
Enflasyon Ocak ayında nihayet yüzde 20’leri görecek
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, enflasyonla ilgili şu değerlendirmeyi yaptı: “Bu ay sonu itibarıyla yani yıl sonu itibarıyla 30’un biraz üzerinde bir enflasyonla bu yılı kapatmış olacağız diye tahmin ediyoruz. Hemen gelecek yılın ilk ayında, Şubat 3’te açıklanacak olan Ocak ayı enflasyonunda ise yüzde 30’un altını, yüzde 20’li bir rakamı artık göreceğimizi tahmin ediyoruz. Gelecek yılın sonlarında, 2026’nın sonunda yüzde 20’nin altında bir enflasyon hedefliyoruz. 2027 yılında ise enflasyonu tekrar tek haneli rakamlara indirme yönünde kararlı bir politika çerçevesi içinde hareket ediyoruz.”
■ Bolat: “Otomotiv sektörü özelinde alınmış somut bir karar bulunmamakta”
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, gazetecilerle sohbetinde “Made in Europe” tartışmaları ve korumacılık eğilimlerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Bolat, küresel ticarette hızla artan korumacılık eğilimlerini yakından izlediklerini belirterek, Dünya Ticaret Örgütü’nün mevcut süreçlerde etkinlik göstermekte zorlandığının görüldüğünü, ABD’de başlayan gümrük vergisi artışları Avrupa’yı da etkilediğini kaydetti. Bolat, “ Bu süreçte hem özel sektörümüzle hem de AB yetkilileriyle yoğun temas halindeyiz. Türkiye’nin Gümrük Birliği’nin ayrılmaz bir parçası olduğu ve Avrupa ekonomisine tam entegrasyonu defalarca vurgulanmıştır. Bu kapsamda AB Komisyonu ve üye ülke liderlerine gerekli yazışmalar yapılmıştır. 7 Ocak’ta Brüksel’de AB Komisyonu yetkilileriyle kapsamlı görüşmeler gerçekleştirilecektir. Otomotiv sektörü özelinde tartışmalar bulunsa da henüz alınmış somut bir karar bulunmamaktadır” dedi. Ticaret Bakanı Bolat, fahiş fi yatla mücadele ve enflasyonla mücadele sürecine ilişkin olarak, Bakanlık olarak emlak, otomotiv, perakende, mesafeli satışlar, abonelik sözleşmeleri ve fi yat etiketleri başta olmak üzere birçok alanda düzenleme yaptıklarını hatırlattı. Bolat, “Reklam Kurulu’nu etkin hale getirdik, ilan sitelerini disiplin altına aldık. Dijital platformlardaki fi yat manipülasyonlarına karşı yoğun denetimler ve caydırıcı cezalar uyguladık. Piyasalarda artık aşırı oynaklık bulunmamaktadır. Döviz dengededir, rezervler güçlüdür, temel mallarda fi yat istikrarı sağlanmıştır. Gıdada ise kuraklık ve zirai don nedeniyle 2025 yılı üretim açısından zorlu geçmiştir. Bu nedenle zaman zaman ihracat kısıtlamaları ve ithalat düzenlemeleri yapılmıştır . Tarım ve Orman Bakanlığımızla tam koordinasyon içerisinde çalışılmaktadır. Gıda Komitesi iki ayda bir Bakanlar düzeyinde, ayda bir ise Bakan Yardımcıları düzeyinde toplanmaktadır. 1 Ocak 2026 itibarıyla yeniden değerleme oranı doğrultusunda cezalar yüzde 25,49 artırılmıştır” dedi.
“Hiç kimse zorla çalıştırılamaz”
İspanya’nın Türk şoförlerine yönelik taleplerine ilişkin soruları da yanıtlayan Bolat, “ Birçok ülke, nitelikli iş gücü ihtiyacı nedeniyle farklı arayışlara girmektedir. İspanya’nın Türk şoförlerine yönelik sınırlı bir talebi olduğu görülmektedir. Yüksek ücret vaadiyle gerçekleşen bu transferlerin büyük bir kısmında, çalışanlarımız bir veya iki yıl içerisinde ülkemize geri dönmüştür. Türkiye’deki yaşam standartlarının ve ücret koşullarının daha sürdürülebilir olduğu görülmüştür. Hiç kimse zorla çalıştırılamaz. Vizesini alarak yurt dışına çıkan bir kişinin hukuken engellenmesi söz konusu değildir. Bu sürecin de benzer şekilde dengeleneceğine inanıyoruz” değerlendirmesi yaptı.