Mehmet Fevzi Gerger / KMTSO TOPTAN VE PERAKENDE MECLİS ÜYESİ
Sıddık Ciğer / KAHRAMANMARAŞ KAĞITALİ ESKALEN / KAHRAMANMARAŞ
50 binin üstünde canımızı kaybettiğimiz 6 Şubat depremlerinin yıldönümünde EKONOMİ gazetesi, depremin merkez üstü Kahramanmaraş’taydı. Depremin 18’inci günü kenti ziyaret eden EKONOMİ heyeti, bir yıl önce gezdiği yanmış, yıkılmış fabrikalara yeniden giderek, iş dünyası ile bir araya geldi. Heyet, Kahramanmaraş Sanayici ve İş İnsanları Derneği’nin (KASİAD), 40 yaş altı iş insanlarını bir araya getirdiği Genç KASİAD’ın organizasyonunda “Deprem İstişare Toplantısı”na katıldı. Toplantıda üyelerle yapılan depremin etkilerinin araştırıldığı anket de paylaşıldı.
EKONOMİ Gazetesi Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Güldağ, Genel Koordinatör Vahap Munyar, Yayın Kurulu Başkanı Şeref Oğuz ile Yazı İşleri Müdürü Handan Sema Ceylan’ın katıldığı Deprem İstişare Toplantısı’nda KASİAD Yönetim Kurulu Başkanı Sıddık Ciğer, Genç KASİAD Başkanı Çağatay Emirmahmutoğlu açılış konuşması yaparken, “Deprem İstişare Toplantısı Anket Sonuçları”nı KASİAD Başkan Yardımcısı Hikmet Gümüşer açıkladı. Toplantıda ayrıca eski dönemde derneğin başkanlığını da yürütmüş KASİAD Danışma Kurulu Üyeleri, M. Hanefi Öksüz, Ali Emiroğlu, Mikail Utlu ve Mahmut Arıkan da konuşma yaptı.
"Tomsuklu’daki yeni sanayiye 300 milyon TL destek aldık"
Genç KASİAD'ın düzenlediği toplantıda KASİAD Danışma Kurulu Üyesi ve aynı zamanda KMTSO Meclis Başkanı olan Hanefi Öksüz, deprem sonrasında yeni kurulan OSB ile ilgili bilgiler verdi. Öksüz, "Ankara’da Sanayi Bakanımız Fatih Kaçır’ı ziyaret ettik Mustafa Narlı başkanımız da vardı. Tomsuklu’daki Yeni Sanayi’ye 300 milyon TL kaynak aldık. Sıkıntılarımızı konuştuk. Oturduğumuz yerden hiçbir şey olmaz, çaba şart. İş, bizde başlar bizde biter" açıklamasında bulundu.
Sıddık Ciğer/ KASİAD Başkanı
Desteği en çok Maraş hak etti
Depremin üzerinden tam bir yıl geçti. Depremin merkez üssü Kahramanmaraş, sanayisi ve ekonomisi en fazla zarar gören şehir oldu. İlk günden itibaren tüm çalışanlarımızla birlikte adeta kenetlendik. Toparlanmak, ayağa kalkmak için var gücümüz ile çalıştık. Depremden sonra 6 ay içinde devreye alınan işletmeler oldu ama bugün hala devreye giremeyen fabrikalarımız mevcut. Maalesef bir takım prosedürler süreci uzattı. Deprem bölgesi olarak teşviki en çok hak eden sanayi Kahramanmaraş'tır. Yaşadığımız bu yıkımdan alnımızın akıyla çıkacağımıza kanaatim sonsuz. Sanayimizin bundan sonra yeni bir soluk yakalaması lazım. Özellikle Ar-Ge ve Ür-Ge desteklerinin daha çok sunulması lazım. Ancak üretilmeyeni üretmek rekabette şans sağlar. Savunma sanayi bize ileri teknoloji alanında önemli bir kapı açacaktır. Kahramanmaraş kendi yağıyla kavrulan şehir. Fakat kendi yağı tükeniyor.
M. Hanefi Öksüz / KASİAD Danışma Kurulu Üyesi
Bu felaket bizim için bir kabuk değişimi olmalı
50 yıldan fazladır iş dünyasının içindeyim. Bunun da 40’ı aşkın yılı sanayicilikle geçti. Bizim yaşımıza geldiğinizde bazı yeteneklerimiz kayboluyor bazıları artıyor. Belki eski enerjimiz gençler kadar olmuyor ama tecrübemiz önemli bir bakış açısı sunuyor. İşte bugün burada depremi değerlendirirken, tecrübelerimden süzdüğüm bir değerlendirme paylaşacağım. Elbette büyük bir felaket yaşadık. Aklımıza böyle bir yıkım yaşayacağımız gelmezdi. Çok insanımızı kaybettik, halen canımız yanıyor. Ülke ekonomisine de büyük etkisi olan bir felaketti. Birilerini suçlamak kolay ama bundan sonrası için işin en büyük sorumluluğu bize düşüyor. Bazı önemli kırılma anları yeni bir yol haritası çizmek için uygundur. Fransız İhtilali gibi… Hem belediyecilikte hem sanayicilikte bu felaket bizim için bir kabuk değişimi olmalı. Bu depremin Kahramanmaraş için çağ değişimi başlatması lazım. Bu şehir sanayileşmek için çok bedel ödedi. Daha önce bir tarım kültürümüz vardı. Çocukluğumuzun sanayi tesisi pamuk pres makinesiydi. Şimdi küresel ölçekte tesislerimiz var. Bizi bu noktaya getiren birkaç sektör var, bunların başında tekstil sanayi ve çelik eşya sektörü geliyor. Sadece depremin verdiği yaralarla değil, ihraç pazarlarımızın daralmasının da sıkıntısını yaşıyoruz. Çalışanlarımızın birçoğunu depremde kaybettik, bir kısmı şehri terk etti üstelik malımızı satacak müşteri de bulamıyoruz. Elimizde kalan hammaddelerden zarar ettik. Tüm bu ortamda kabuk değişimi deyince, nereden başlamamız gerektiğini düşünmeliyiz. Sermayeleri birleştirip doğru yatırımlar yapmak zorundayız. Biz tekstilde fiyat rekabeti yapacak düzeyi geçtik. Türkiye ucuz bir ülke değil, girdilerimiz çok pahalandı. Şirketleri şirket olarak kabullenmemiz lazım, onları paylaşmayı bilmeliyiz. Ya ülkemizin hammaddelerini işleyerek satacak işler bakmalıyız ya da ithal ettiklerimizi üretmeliyiz. Savunma sanayi, bu iş için oldukça iyi ama sabırlı olmak lazım. Birden bire kurulacak, bol para kazanacak herkese kar dağıtacak bir yatırım değil bu. Bugün şehrimizde yıkılıp, çalışmayacak durumda olan fabrikalarımız var. İnsanlar iyi kötü sigortadan bir şeyler aldı. Bu birikimlerle ne yapsınlar… Zaten mevcutlarda para kazanamıyoruz… Bu şehrin insanı bu şehre bağlıdır. Dolayısıyla sermayede birleşeceğiz. Çok önemli şirketler kurduk, dev gibi şirketleri mezara gönderdik. Sırf kaprislerimizle oldu bu işler. Maalesef bugün Türkiye’de ilk 100’e girecek tesisleri, daha ilk 500’e girmeden bitirdik.
Mahmut Arıkan / KASİAD Danışma Kurulu Üyesi
EYT, sanayimizi hazırlıksız yakaladı
Kahramanmaraş’ta hiçbir zaman ümidini kaybetmeyen mücadeleci bir yapımız var. İki gün önce Küçük Sanayi Sitesi’ni ziyaret etmiştim. İş yeri yıkılmış esnaf, brandayı germiş imalat yapıyor. İnanılmaz bir mücadele... Dedim ki; eğer Kahramanmaraşlı bu mücadeleyi veriyorsa sırtı hiç yere gelmez. Depremin ilk şokunu atlattıktan sonra buradan ayrılan işçilerimiz döndü ama sonra EYT çıktı. EYT Türkiye’de sanayiyi hazırlıksız yakaladı. Nitelikli elemanlar emekli oldu. Dünyanın en büyük gücü, nitelikli insan gücüdür. Bunun en güzel örneği, İkinci Dünya Savaşı’nda adeta yerle bir olan Almanya’nın Japonya’nın ayağa kalkmasıdır. Bunu nitelikli insan kaynağı yaptı. Yurt problemi olduğu için üniversitemizde şu anda yüz yüze eğitim yok. Bu durum hemen çözülmeli.Moda ve tasarım Kahramanmaraş için çok önemli. Kendi firmam için İtalya’dan tasarımcı getiriyoruz. Muhakkak İtalya’daki bir üniversite ile Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi işbirliği yapmalı ve tasarımcılarımızı yetiştirmeliyiz.
Mikail Utlu / KASİAD Danışma Kurulu Üyesi
İşçiler fabrikalara sığındı biz de kollarımızı sıvadık
Deprem bizi derinden sarstı. Ancak şimdi tüm bu yaşananlardan ders alıp örnek bir şehir ortaya koymalıyız. Sanayici olarak bizler de hiç durmadan koşmalıyız. Sanayiciler depremin ilk gününden itibaren sahadaydı. Önce insanımızı, çalışanımızı ayağa kaldırmaya çalıştık, şimdi de şehrimizi ayağa kaldırmak için neler yapabileceğimizi tartışıyoruz. Depremde Almanya’da fuardaydım. Bir an önce dönmek istedim. 24 saat sonra ulaşabildim. Geldiğimde fabrikamızda bir sürü personelimiz vardı, fabrikaya sığınmışlardı, kendilerine ev olarak görmüşlerdi. Bu da bizlerin motivasyonunu çok daha fazla artırdı. İşletmelerimizi koruyup, şehrimize sahip çıkmamız gerekiyordu. Kollarımızı sıvadık, çalışmaya başladık. Yeni sektörlere, farklı sektörlere yatırım yapmamız gerek. Metal mutfak eşyalar sektöründeyiz. Üretmeyi biliyoruz ama başkalaşmamız lazım. TUSAŞ’ın yatırımı ile bunu gerçekleştirebiliriz.
Ali Emiroğlu KASİAD Danışma Kurulu Üyesi
Gençler ‘siyah kuğu’yu hesaba katacaklar
Ekonomide bir tabir vardır, siyah kuğu diye. Geçen yıl yaşadığımız şey buydu. Gençlere seslenmek istiyorum, sizler çok şanslısınız. Biz bunu 50 yaşın üzerinde yaşadık. Siz daha çok gençsiniz, önemli bir tecrübe yaşadınız. Siyah kuğu, hesapta olmayan işlerin başınıza gelmesidir. Dolayısıyla bundan sonraki iş hayatımızda borçlanırken, yatırım yaparken bunu hiç unutmamamız gerek. Şimdi olan oldu, bundan sonra ne yapacağımıza bakmamız lazım. Her şeyden önce sermayeyi burada tutmamız lazım. Onlar da sizlersiniz, yani geleceğimiz olan hem sermayeyi devralacak olan hem de bu işleri yapacak olan gençlerimiz. Gençlerimizde depremden sonra muazzam bir moral bozukluğu görüyorum. Çünkü zaten sosyal hayat onları mutlu etmiyordu. Hafta sonları kaçıyorlar. Demek ki bu şehrin her şeyden önce sosyal hayatını geliştirmemiz lazım. Kahramanmaraş’ın geleceğinden umutluyum. Buranın dinamikleri çok güçlü, bir kere şehrimle gurur duyuyorum. Böyle bir felaket başımıza geldiği halde ticari ahlak sürdü, konkordato ilan eden bir firma görmedim de duymadım da. Öte yandan TUSAŞ’ın üst düzey yönetimi ile görüştüm. “Eğer ortak olmayı düşünüyorsanız koyduğunuz parayı 10 sene unutacaksınız. Bu işler uzun soluklu işilerdir, ileri teknoloji işleridir. Oturması, pazarlaması zaman alacak işlerdir, akşamdan sabaha olacak işler değildir” dediler.
* Üretimin arttırılması için bölgeye özel finansal destek sağlanmalı
* Deprem sonrası sigorta borcu ertelenmesi yerine sigorta priminde kısmi bir indirim değerlendirilmeli.
* İstihdam sağlayan iş yerlerine geleceğe yönelik borç yükü oluşturulmamalı, vergi yükü azaltılarak maaşların artması sağlanmalı.
* Kahramanmaraş’a hastane yapılmalı.
* Mikro bazda yeni imar planı hazırlanmalı, yeni konut yapımı hızlandırılmalı
* 6. Bölge teşvikleri destek uygulaması uzun süre devam etmeli.
* Mayısta sona erecek mücbir halin devamlı sağlanmalı.
* Depremden zarar görenler arasında sanayisi en çok zarar gören kentlere kaynaklar aktarılmalı. 11 kent aynı şekilde değerlendirilmemeli.
* Bürokrasi daha hızlı işleyecek hale getirilmeli.
Çağatay Emirmahmutoğlu / Genç KASİAD Başkanı
KASİAD ailesiyle analiz ettik
Depremin ardından geride bıraktığımız bir seneyi KASİAD ailesi olarak üyelerimizle birlikte analiz etmek istedik. Bu nedenle “Deprem İstişare Toplantısı Anketi” gerçekleştirdik. Nelerin yapıldığı, nelerin eksik kaldığı ve aslında nelere ihtiyacımız olduğu konusunda değerli bir çalışma gerçekleştirdiğimizi düşünüyoruz. Bu araştırmamız sonrasında Kahramanmaraş sanayisi adına hem bir yol haritası çizmiş olacağız
İş dünyasının halen önceliği; şehirleşme ve barınma
Hikmet Gümüşer / KASİAD Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı
KASİAD’ın 123 aktif üyesi var. Üyelerimiz Kahramanmaraş sanayisinde ihracat ve istihdam gücünün yüzde 80'ini temsil ediyor. Yaptığımız ankete 109 üyemiz katıldı. Ankete katılan şirketlerimiz aynı zamanda Kahramanmaraş Ticaret ve Sanayi Odası (KMTSO) üyeleri. Kahramanmaraş Deprem İstişare Toplantısı Anketimizi 15-21 Ocak tarihleri arasında gerçekleştirdik.
Kahramanmaraş’ta çok büyük bir istihdam değişimi yaşandı. Kahramanmaraş’ta 5 Şubat tarihinde SGK’ya kayıtlı yaklaşık 180 bin işçi varken, Mart’ta 53 bin 115’e kadar geriledi. Hem can kayıplarımız, hem birçok kişinin evlerini barklarını yitirmeleri sonucu şehir dışına göç etmesinin etkisi vardı. Elimizdeki son veriler kasım ayından, SGK’ya kayıtlı işçi sayısı 164 bin 117’ye ulaşmış durumda. Bu, depremin etkilediği şehirlerarasında, toparlanma motivasyonu en güçlü olan şehirlerden birinin de Kahramanmaraş olduğunun da en önemli göstergesi.
Kahramanmaraş’ta yaşayanlar buradan ayrılması çok düşünmüyorlar. Gidenler de geri gelmek istiyor. Bir diğer önemli gösterge de kapasite kullanım oranları. Türkiye genelinde kapasite kullanım oranında yüzde 1 azalma var. Kahramanmaraş’ta kapasite kullanım oranı azalması ne yazık ki yüzde 40. Bunun çeşitli sebepleri var. Bizim yaptığımız anket çalışmasında depremden sonra üretimde kapasite kayıplarına uğrayan firmaların en çok yüzde 25 ile yüzde 50 arasında kapasite kaybına uğradığını söylüyor. Yani ankete katılan firmaların yarısı kapasite kullanım oranlarında yüzde 25 ile 50 oranında bir azalma yaşamışlar. Bunun da en önemli sebepleri; genel olarak çalışanlarımızın tamamını aktif olarak işe getiremiyoruz diğeri müşteri talebinde azalma oldu bir diğeri ise hammadde tedarikinde sorun yaşıyoruz ve altyapı anlamında sorunlarımız var.
11 İLDEKİ 2 MİLYAR DOLARLIK İHRACAT KAYBININ 400 BİNİ MARAŞ’TAN
Bir diğer değişim ise ithalatımızda ve ihracatımızda yaşandı. Şehrimiz aslında 2022 yılında oldukça güçlü bir şekilde ihracatını artırma yolunda ilerliyordu. 2022’de ihracatta ilk kez 1 milyar dolar eşiğini geçmiştik ve 1,5 milyar dolara ulaşmıştık. Aslında diğer şehirlerde gözüken ihracat işlemlerimizle birlikte bu rakam neredeyse dolaylı olarak 6 milyar dolar. Direkt ihracatımız geçen sene maalesef yüzde 30 azaldı ve 2023’ü 1 milyar 30 milyon dolarla kapatmak zorunda kaldık. 400 milyon dolarlık bu düşüş, deprem bölgeleri içerisinde birçok şehirde yaşanan düşüşten daha fazla. Depreme maruz kalan 11 şehrin 2022 yılı ihracatı 20 milyar dolardı, 2023’te ise bu rakam 18 milyar dolara geriledi. Aradaki 2 milyar dolarlık kaybın 400 milyon doları ne yazık ki şehrimize ait.
Kahramanmaraş’ta faaliyetlerin yavaşladığını anlatan en önemli bir diğer veri ise ithalat değişimi. Kahramanmaraş’ta 2023 yılında 2022’ye göre yüzde 50 daha az ithalat yapıldı ve geçen seneyi 1.1 milyar dolar ithalatla kapattık. Carı açığımız var şehir olarak ama ithalat düşüşünü birazda kapasite kullanım oranlarından ve faaliyetlerdeki düşüşe bağlı olarak gerçekleştiğini söylememizde fayda var.
MARAŞ’TAKİ 52 KONTEYNER KENTTE 67 BİN 500 KİŞİ YAŞIYOR
Şu an en önemli problemlerimizden bir tanesi de Kahramanmaraş’taki işgücü açığı. Çalıştıracak personel bulamıyoruz. Bunun da en önemli sebebi barınma. Kahramanmaraş’ta 52 tane konteyner kent var. Bunlarda 20 bin 289 adet konteyner var. Bu konteynerlerin içerisinde kayıtlı olarak 67 bin 479 vatandaş yaşıyor. TOKİ tarafından Kahramanmaraş’ta teslim edilecek konut sayısı 46 bin, bunlardan 8 bin 126’sı Cumhurbaşkanımızın Kahramanmaraş’a teşrifleriyle kura çekimi ile dağıtılacak. Geriye kalanı ise mayıs itibariyle hızlı bir şekilde tamamlanacak.
MÜCBİR SEBEP SÜRESİ MAYISA KADAR UZATILMIŞTI
Kahramanmaraş depremin ardından KMTSO ve KASİAD’ta çok sayıda bürokratımızı ağırladık. Gerçekleşen en önemli talebimiz Kahramanmaraş’a, deprem bölgesi özel teşviki sağlanmasıydı. Şu anda 6’ncı bölge teşviklerinden faydalanıyoruz. Aynı zaman mücbir sebep süresinin uzatılmasını talep etmiştik. Mayıs ayına kadar uzatıldı. Vergilerin takside bağlanmasını istemiştik ve taksite bağlandı. SGK ve KDV’lerinizi 24 ay eşit taksitle ödeyebilirsiniz. Ancak, SGK ödemelerinde teminat mektubu zorunluluğu kaldırılsın istemiştik, o hala görüşme aşamasında. KOSGEB destekleriyle alakalı taleplerimiz olmuştu. Dünya Bankası’ndan yaklaşık 400 milyon dolarlık bir fon geldi. Yeni OSB’ler ilan edildi. Özellikle Tomsuklu’da çok geniş bir yer sağlandı. Yine en çok savunduğumuz şeylerden biri şehrimizin en önemli sektörü tekstilde pazarın yaşadığı sıkıntılardan dolayı gümrük vergisi ve ilave gümrük vergilerinin artırılmasını savunuyorduk bunlar da gerçekleştirildi.
TEŞVİKLERİ ALDILAR, 4 ŞEHİR VE 2 İLÇEYE BİR ŞEY BIRAKMADILAR
Elbette gerçekleşmeyen taleplerimiz de oldu. Bunlardan en önemlisi enerji teşviki. Kahramanmaraş’ın içinde olduğu depremi en çok hisseden 4 şehir ve 2 ilçede fabrikaların indirimli enerji kullanmasını talep etmiştik. Maalesef bu yerine gelmedi. Bir diğer konu mevcut kredi borçlarının 2 yıl ödemesiz, 5 yıl ödemeli 7 yıl vadeli şekilde yeniden yapılandırılmasıydı. Herhangi bir kredi yapılandırması meydana gelmedi, birçok firma mevut kredi borçlarıyla baş başa kaldı. Aynı zamanda işyeri yıkılan ticari kesim için kira desteği talep etmiştik, bu da gerçekleşmedi. İşyeri yıkılan esnaf, çalışanı işten çıkarmak zorunda kaldı. Ödeyecekleri kıdem ve ihbara devlet desteği gelmedi. Yine 5 yıl süreyle kurumlar vergisinde indirim, çek ödemelerinde bir destek kredisi talep etmiştik bunlar da yerine gelmedi. Yine yavaş işleyen KGF kredilerin hızlandırılmasını, deprem bölgesine kanalize edilmesini ve depremden gerçekten etkilenen şehirlere yönlendirilmesini talep etmiştik. Ne yazık ki depremden en az etkilenen firmalar depremden en çok etkilenen firmaların da payını alarak deprem en çok etkilenen 4 şehir ve 2 ilçeye bir şey bırakmadılar. Bu da en derin yaralarımızdan biri.
‘YERİNE KOYMA TEŞVİKİ’NDEN KİMSE YARARLANAMADI
Sanayi Bakanlığı’nın ilan ettiği yerine koyma teşvik belgesiyle ilgili sorularımız var. Bu kapsamda eğer işletmenizi yenileyecekseniz, bu yenilemeleri en az 1.5 milyon TL harcayacaksanız teşvik kapsamında yapabiliyorsunuz. Yerine koyma teşvik belgesi almak şu an imkansız, şehrimizde hiç kimse alamadı. Bunların da bir an önce kolaylaştırılması gerekiyor. Eximbank reeskont kredilerinde bölgemizde bir ayrıcalık talep etmiştik, herhangi bir ayrıcalık olmadı. Aynı zamanda teminat mektubu gerekmeksizin Eximbank Reeskont Kredisi kullanımını savunmuştuk maalesef bu henüz görüşme altında. KDV iadelerini mektupsuz ve hızlı iade talep etmiştik. Onu geçtim KDV iadeleri çok daha zorlaştırıldı.
Yaptığımız anket çalışmasının sonuçlarına göre ön plana çıkan en önemli talebimiz uzun vadeli finansman ihtiyacı. İkincisi işgücünün sağlanması için istihdam teşviki. Bir diğer konu ise 6’ncı bölge yatırımlarında sadece yatırım yapacak olan sanayicilerin değil aynı zamanda depremden etkilenen küçük işyerlerinin de, kadın girişimcilerin de, genç girişimcilerinin de bu teşviklerden yararlanabilmesinin sağlanması.
1 YIL SONRA YENİDEN AYNI TESİSLERDEYDİK
Hikmet Gümüşer / KİPAŞ HOLDİNG
HIZLICA HAREKETE GEÇTİK DEPREMDEN 3 AY SONRA ÜRETİM DÜĞMESİNE BASTIK
Burada hummalı bir yeniden inşa süreci var. Kipaş olarak deprem sonrasında yıkılan iplik, kumaş, boyahane işletmelerimizi yeniliyoruz. Yeni makineler aldık ve fabrikalarımızı çelik konstrüksiyonla kuruyoruz. Ağır hasar alan eski binalarımızı yıkıp, yerlerine yeni depo alanları inşa ediyoruz. Depremde zarar gören iplik tesislerimizde ilk günden itibaren hızlıca onarım süreçlerini başlatmıştı. Depremden 2-3 ay sonra yeniden üretim düğmesine bastık. Depremden 1 yıl kadar önce dokuma makinelerimizi yeni tesislere taşıdığımız için, dokuma tesislerinde ciddi bir problemle karşılaşmadık. Denim tesislerimiz de ufak hasarlar dışında bir zarar yok. Deprem sonrası ilk devreye aldığımız tesisimiz denimdi.
Orhan Arifioğlu / KARACASU TEKSTİL
ESKİ MAKİNELERİ RAKİBİMİZ OLMAYACAK ÜLKELERE SATABİLİRİZ
Depremden sonra fabrikalar, ev ve yardım malzemelerinin dağıtıldığı merkezler oldu. İlk şoku atlattıktan sonra çalışanlarımız büyük bir özveri ile çalışmaya geldiler. Yan yatmış tonlarca ağırlıktaki makineleri düzeltip şirketleri ayağa kaldırdılar. Depremin etkilerinin yanı sıra hem emtia fiyatları hem de tekstil sektörü açısından da olumsuzluklar yaşandı. Hala deposunda 3 dolara alınmış 2022 pamuğu olanlar var. Pamuk şu anda 2,10 dolar/cent civarında. Ayrıca 2020-2021’de inanılmaz bir makine alımı yapıldı. Bu yatırımlarla inanılmaz bir fazla kapasite oluştu. Eski makineleri Türkiye’ye rakip olmayacak ülkelere satarak, atıl kapasiteden kurtulabiliriz. Burada 500 kişi istihdam ediyoruz. 50 kişi daha eksiğimiz var. Ama insanlar inşaat işinde çalışmaya gittiler.
İsmail Kurtul / İSKUR TEKSTİL
ASGARİ ÜCRETİ 18 BİN 500 TL’YE ÇEKECEK VERGİ AVANTAJI SAĞLANMALI
Burada en büyük sorunumuz eleman bulamamak. Barınmayla ilgili hala sorunlar var. Ayrıca depremin yaralarının sarılması için burada asgari ücrette bir farklılık sağlanmalı. Devlet çeşitli vergilerden feragat ederek, 17 bin 2 lira yerine asgari ücreti 18 bin 500 TL’lere çekmeli. Bir de burada inşaat işleri artınca ve burada süreli iş yetiştirilmesi gerekince, inşaat işçilerinin yevmiyeleri 2 bin-2 bin 500 liralara çıktı.
Mehmet Fevzi Gerger / KMTSO TOPTAN VE PERAKENDE MECLİS ÜYESİ
AFAD TARAFINDAN KARŞILANACAKTI, HALEN GERİ DÖNÜŞ OLMADI
Toptan Gıda Halimizin tamamı depremde yıkıldı. 165 esnafımız mağdur. Ürünlerimiz enkazın altında kaldı. Bir yıl zarfında gitmediğimiz makam, çalmadığımız kapı kalmadı. Hiç bir sonuç alamadık. Acilen toptan gıda ve sebze halinin bir arada olacak şekilde bir yer tahsis edilmesini talep ediyoruz. Yıkılan iş yerlerimizdeki zararı AFAD'ın karşılayacağı söylenmişti maalesef halen bir dönüş yok. Hasar tespit komisyonuna belirttiğimiz rakamları enflasyon eritti. KGF tarafından verilen değişken faizli kredinin oranları çok yükseldi, karşılamakta zorlanıyoruz. Uzun vadeli, düşük faizli kredi bekliyoruz. Yıkılan yerlerimizin yerine bankalar yeni teminat vermemizi istiyorlar malesef veremiyoruz kredi almada ciddi sıkıntılar yaşıyoruz. Üç harfli marketler yüzenden bölgemizde esnaflarımızın daha fazla sıkıntı yaşamaması için yeni şube açmalarına izin verilmemesini istiyoruz.
Sıddık Ciğer / KAHRAMANMARAŞ KAĞIT
İKİNCİ MAKİNEMİZİ DE DEVREYE ALACAĞIZ
Depremde fabrikamız çok ciddi hasar almıştı. 3 bin 800 ton çelik kullanarak yeniden inşa ettik. İlk makinamızı depremden 9 ay sonra devreye alabildik. Yakın zamanda ikinci makinamızı da devreye almayı planlıyoruz.
