Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Sakarya Ticaret ve Sanayi Odası'nda düzenlenen basın toplantısında, ağustos ayı dış ticaret rakamlarını açıkladı.
Konuşmasına Mevlit Kandili'ni, tebrik ederek başlayan Bolat, son 1 hafta içinde çok önemli makroekonomik göstergelerin açıklandığını, Türkiye ekonomisinin makro göstergelerindeki olumlu gelişmelerin artarak devam ettiğini söyledi.
İkinci çeyrek verilerine işaret eden Bolat, Türkiye'nin bu yıl sonunda 1,5 trilyon dolarlık milli gelire sahip olacağını, ikinci çeyrekte büyümenin hızlandığını aktardı.
Bolat, üçüncü çeyreğin ekonominin sonbaharla beraber hızlandığı bir dönem olduğuna dikkati çekerek, şunları kaydetti:
"Üçüncü ve dördüncü çeyrekler, eylül ile başlayan süreç, ticaretin canlandığı bir dönemdir. O yüzden ekonomik büyüme cephesinde işler yukarı doğru olumlu bir şekilde gidiyor. Az önce enflasyon verisi açıklandı. Orada da şunu gördük, Türkiye son 15 aydır kesintisiz bir şekilde her ay yıllıklandırılmış enflasyon oranında düşme kaydediyor. Yıl sonunda inşallah 20'li rakamlar dediğimiz yüzde 30'un altında bir rakamı inşallah hep birlikte başaracağız. Fiyatlarda, piyasalarda istikrar güçleniyor. Finansal şartlarda da aşağı doğru iniş devam edecek ve firmalarımız, piyasalar, ticaret ve üretim şartları açısından rahatlamanın giderek güçlendiğini hep birlikte göreceğiz."
İstihdam rakamlarında yaşanan gelişmeler hakkında da değerlendirmelerde bulunan Bolat, son 20 yılın en düşük işsizlik oranının kaydedildiğini aktardı.
Bolat, ağustos ayının firmalar açısından, Avrupa piyasaları ve Kuzey Amerika pazarları açısından bir tatil, yıllık izin, ağırlıklı olarak fabrikaların bakıma girdiği, onarıma girdiği bir dönem olduğunu anımsatarak, şunları söyledi:
"Ağustos ayında mal ihracatımız 21 milyar 795 milyon dolar yani 21,8 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu rakam geçen yılın aynı dönemine göre sadece yüzde 0,9'luk bir azalış anlamına geliyor. Bu da özellikle otomotiv fabrikalarının, dayanıklı tüketim fabrikalarının yıllık izinlerini ağustos ayında kullandırmaları, altın ve enerji ihracatımızdaki geçen yılın aynı ayına göre azalma nedeniyle makul bir rakam. İhracatta tablonun stabil olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Bir de temmuz ayında bir önceki ay tam 2,5 milyar dolar net aylık artış sağlamıştık. Bu da şunu gösteriyor, fabrikalar özellikle ağustos ayında bakım onarıma girmeden yıllık izinlerini kullandırmadan önce temmuz ayında bir önden yükleme yapıyor. Eylül, ekim ayında inşallah trend yine yukarı doğru devam edecek.
Zaten önemli olan yılın başından bu yana olan ana istikamettir. Orada da istikamet yukarı ve olumlu çizgide devam ediyor. İthalatta yüzde 3,9 yani yaklaşık yüzde 4 bir azalma söz konusu. Orada da 25 milyar 963 milyon dolar yani yaklaşık 26 milyar dolar bir rakam gerçekleşti. Geçen yıla göre 1 milyar 40 milyon dolar bir azalış var ithalatta. 11 ay sonra ilk defa ithalatımız bir önceki yılın aynı ayına göre gerilemiş oldu. Bu iyi bir rakam, olumlu bir rakam dış ticaret açığını azaltma anlamında ve bu ithalat rakamı son on 14 ayın en düşük ithalat rakamı."
"Serbest bölgelerden tarihin en yüksek ağustos ayı ihracatı yapıldı"
Bakan Bolat, dış ticaret açığı rakamlarına da değindi. Dış ticaret açığının geçen sene ağustosta net 5 milyar dolar olduğunu anımsatan Bolat, bu yıl yüzde 16,7 azalışla 4 milyar 168 milyon dolara gerilediğini aktardı.
"Bu da son 46 ayın yani yaklaşık son 4 yılın aylık en düşük dış ticaret açığıdır." diyen Bolat, şöyle devam etti:
"Bir başka sevindirici rakam da ihracatın ithalatı karşılama oranı. Burada da ağustos ayında elde ettiğimiz rakam yüzde 83,9, geçen yıl ağustosta bu rakam yüzde 81,5'ti. Bu da yine son 46 ayın, yaklaşık son dört yılın en yüksek ihracatın ithalatı karşılama oranıdır. Serbest bölgelerden ihracatımızda çok iyi, olumlu artış oldu. Tarihin en yüksek ağustos ayı ihracatı yapıldı ve ocak-ağustosta da rekor bir rakam oldu 8 aylık. Ağustos ayında yaklaşık yüzde 9,5 artışla 1 milyar 40 milyon dolar serbest bölgelerden yurt dışına ihracat yapıldı. İlk 8 ayda ise yüzde 4,1 artışla 8,3 milyar dolar serbest bölgelerden yapılan ihracat satışlarımız hepimizi sevindirdi."
"8 ayın artışında mal ihracatında yüzde 4,3 artışımız var"
Bolat, 8 aylık veriler hakkında da bilgi verdi.
8 ayın 6'sında artış sağlandığının altını çizen Bolat, "8 ayın artışında mal ihracatında yüzde 4,3 artışımız var, 178,1 milyar dolara ulaştık. Geçen yıl aynı dönem 170,7 idi. Yani net 7,4 milyar dolar artış sağlamış olduk. Bizim hedefimiz her ay önceki yılın aynı ayından daha fazla bir miktar artış yapabilmek. Burada da ortalama şöyle 1 milyar doları yakalayabilirsek çok çok mutlu hissediyoruz kendimizi ve ihracatçılarımızla Ticaret Bakanlığı olarak aynı takımın oyuncuları olarak canla başla mücadele ediyoruz." ifadelerini kullandı.
Ağustos ayındaki ufak düşüşün nedenlerini anlatan Bolat, son 27 ayın 19'unda ihracatın arttığını dile getirdi.
Bolat, yıllıklandırılmış rakamları da paylaşarak, şu bilgileri verdi:
"2024 Ağustos ile 2025 Ağustos arası son 12 ayda yıllıklandırılmış ihracatımız 269,2 milyar dolardır. Geçen aya göre 200 milyon dolar daha aşağıda, burada son bir yılda yüzde 2,8'lik artış 7,3 milyar dolar net değer ifade ediyor. Dış ticaret açığı ve ihracatın ithalatı karşılama oranında son 46 ayın en iyi rakamları elde edildi. Ve ocak-ağustos döneminin ithalatına da baktığımızda şunu rahatlıkla söyleyebiliriz, yüzde 5,6'lık bir artış var ocak-ağustos arası 8 ayda ama dikkatinizi çekmek istediğim konu ilk aylarda, ilk çeyrek, ocak, şubat, mart, nisan gibi aylarda bu ithalattaki artış oranı yüzde sekiz buçuklardaydı o dönem bazında, şimdi ilk sekiz ayda yüzde 5,6'ya doğru geriledik. İnşallah daha da aşağılara çekeceğiz onu. 238 milyar dolar ilk 8 aydaki ithalatımız, geçen yılki ithalatımız ise ilk 8 ayda 225'ti. Yaklaşık 12,7 milyar dolarlık bir fark var ama ihracatımızda da 7,4 milyar dolar olumlu fark var. Dış ticaret açığımızda ilk 8 ayda 60,1 milyar dolar yüzde 9,6 ile, 2 ay önce bu oran yüzde 13-14'lerdeydi. O da aşağı doğru geliyor."
"Yıl sonu ihracat hedefini rahatlıkla karşılayacağız ve aşacağız"
Ömer Bolat, bu rakamların döviz dengeleri açısından, döviz rezervleri açısından dış ticaret açığının gerilemesi anlamında olumlu gelişmeler olduğuna dikkati çekerek, şu bilgileri paylaştı:
"Yıllıklandırılmışta mal ihracatımız son 12 ayda yüzde 2,8 artışla 269,2, ithalatımız yüzde 4,8 artışla 340,5 oldu. Ve dış ticaret açığımızda yüzde 11'lik artışla 87,5 milyar dolar. Geçen yılı 82,2 ile kapatmıştık. Demek ki 5,3 milyar dolar bir ekstra açığımızda artış oldu. İhracatın ithalatı karşılama oranı son 12 ayda yüzde 75,5'tir. Bu rakam geçen yılın aynı döneminde 76,9'du. Haziran itibarıyla hizmet ihracatında yıllıklandırılmış olarak 117 milyar dolara ulaştık, hizmetler ihracatımızda yıl sonu hedefi 121 milyar dolardı. Cumhurbaşkanımız yılın başında 390 milyar dolar hedef koymuştu. Geçen yıl net mal ve hizmet ihracatı 377 milyar dolardı. Bu hedefi rahatlıkla karşılayacağız ve aşacağız."
Bakan Bolat, ekonomide istikrar sürecinin başarıyla sürdüğünü, dengeleri güçlendirmeye, oturtmaya devam ettiğini, belirterek, "Burada bütün ekonomi aktörlerinin, çiftçi, işçi, sanayici, müteşebbis, imalatçı, ihracatçı, emeklilerimiz, memurlarımız, işçilerimiz hepsinin büyük fedakarlıkları ve dayanışması rol oynadı. Ekonomide makro göstergelerde dengeler hızla iyileşiyor, olumlu tabloda yükseliyor. Enflasyondaki geriye gidişle beraber, finans koşullarının da aşağı doğru daha iyi bir noktaya geleceğini ümit ediyoruz. Bu önümüzdeki sonbaharda zaten enflasyon ve finansman şartlarındaki iyileşmeler piyasalarda rahatlamayı artıracak. Gelecek yıl çok daha iyi olacak." diye konuştu.
(AA)
